Σύγκριση Αποτελεσματικότητας και Επιπλοκών Μεταξύ Συνεχούς και Διαλείπουσας Εντερικής Σίτισης Ασθενών Μονάδων Εντατικής Θεραπείας
Δ. Ξυθάλης, Ε. Βαμβακάς, Β. Καρρά
Εισαγωγή: Η εντερική σίτιση αποτελεί την πρώτη επιλογή για τη διατροφική υποστήριξη των βαρέως πασχόντων. Αν και η συνήθης πρακτική είναι η επιλογή συνεχούς εντερικής σίτισης, το ζήτημα της ασφαλέστερης και αποτελεσματικότερης μεθόδου σίτισης παραμένει ακόμα αμφιλεγόμενο. Σκοπός: Σύγκριση του βαθμού επίτευξης του επιθυμητού διατροφικού στόχου και της συχνότητας εμφάνισης επιπλοκών από το γαστρεντερικό και αναπνευστικό σύστημα μεταξύ συνεχούς και διαλείπουσας εντερικής σίτισης σε νοσηλευόμενους ασθενείς στις ΜΕΘ. Υλικό και Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε βιβλιογραφική ανασκόπηση στην αγγλική και την ελληνική γλώσσα δημοσιευμένων μελετών σχετικών με το θέμα για τα έτη 2000–2015. Η αναζήτηση έγινε με τις λέξεις-κλειδιά «εντερική διατροφή», «εντερική σίτιση», «συνεχής», «διαλείπουσα» και «εντατική θεραπεία» στις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων Pubmed, Science Direct, Scopus, Cochrane Library, ενώ αναζητήθηκε και πιθανή «γκρίζα» βιβλιογραφία. Ανακτήθηκαν συνολικά 621 μελέτες, από τις οποίες στη συστηματική ανασκόπηση εντάχθηκαν τελικά 7, μετά από εφαρμογή κριτηρίων ένταξης και αποκλεισμού. Αποτελέσματα: Αν και τα κριτήρια ορισμού των επιπλοκών του γαστρεντερικού και του αναπνευστικού συστήματος παρουσίαζαν σημαντική ετερογένεια στις μελέτες, γενικά δεν παρουσιάστηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο μεθόδων σίτισης. Εξαιρέσεις αποτέλεσαν η δυσκοιλιότητα, η οποία σε μια μελέτη ήταν συχνότερη στη συνεχή εντερική σίτιση (p=0,025), καθώς και η πνευμονική εισρόφηση (p=0,005) και η πνευμονία (p<0,001), ο οποίες ήταν επίσης συχνότερες στη συνεχή εντερική σίτιση, σε άλλη μελέτη. Η αποτελεσματικότητα της σίτισης μεταξύ των δύο ομάδων παρουσίασε στατιστικά σημαντικές δια φορές αφού: (α) η διαλείπουσα εντερική σίτιση φάνηκε σημαντικά πιο αποτελεσματική στην πιθανότητα επίτευξης του διατροφικού στόχου μέχρι την 7η ημέρα σε δύο μελέτες (p<0,001 και p=0,001, αντίστοιχα), (β) η συνεχής εντερική σίτιση έδειξε να υπερτερεί ως προς τον χορηγούμενο όγκο τροφής την 1η ημέρα σίτισης σε δύο μελέτες (p<0,001 και p<0,05) και (γ) η συνεχής εντερική σίτιση πετύχαινε σε στατιστικώς σημαντικά λιγότερες ημέρες τον διατροφικό στόχο σε μια μελέτη (p=0,003). Συμπεράσματα: Η συχνότητα των επιπλοκών μεταξύ των δύο μεθόδων δεν παρουσίασε στατιστικά σημαντικές διαφορές και η αποτελεσματικότητα της σίτισης φαίνεται ότι ήταν μάλλον καλύτερη στη διαλείπουσα εντερική σίτιση. Αν και είναι απαραίτητη η πραγματοποίηση καλύτερα σχεδιασμένων μελετών και με μεγαλύτερο δείγμα, προκειμένου να απαντηθεί το αν κάποια μέθοδος σίτισης πλεονεκτεί, τα ευρήματα της παρούσας ανασκόπησης δείχνουν πως η διαλείπουσα εντερική σίτιση θα μπορούσε ενδεχομένως να χρησιμοποιείται συχνότερα σε σχέση με τη συνήθη πρακτική, όπως εφαρμόζεται μέχρι σήμερα στις ΜΕΘ.
Λέξεις-κλειδιά: Εντατική θεραπεία, Eντερική διατροφή, Εντερική σίτιση, Συνεχής, Διαλείπουσα
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ, 56(1), 24-35, 2017 - Συστηματική ανασκόπηση