Αξιολόγηση Kινδύνου Έκθεσης Επαγγελματιών Υγείας σε Βιολογικούς Παράγοντες σε Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο
Ι. Ιστίκογλου, Π. Παντελίδου, Σ. Μεταλλίδης, Λ. Σκούρα, Α. Ξυδέα-Κικεμένη
Εισαγωγή: Οι επαγγελματίες υγείας εκτίθενται σε πολλούς εργασιακούς κινδύνους, η έκθεσή τους όμως σε λοιμογόνους βιολογικούς παράγοντες, κυρίως στους ιούς ηπατίτιδας Β (HBV) και C (HCV) και στον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV) είναι μια τεκμηριωμένη πραγματικότητα. Σκοπός: Η παρούσα εργασία αποσκοπεί στη διερεύνηση δεδομένων των Δελτίων Δήλωσης Ατυχήματος (ΔΔΑ) του προσωπικού μετά από έκθεση σε βιολογικό παράγοντα που κατατέθηκαν στην Επιτροπή Νοσοκομειακών Λοιμώξεων ενός Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου. Υλικό και Μέθοδος: Αναδρομική περιγραφική μελέτη, στα πλαίσια της οποίας διενεργήθηκε επεξεργασία 645 ΔΔΑ της 5ετίας 2007–2011 του ιατρικού, νοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού, μετά από έκθεση σε βιολογικούς παράγοντες. Η καταχώρηση δεδομένων πραγματοποιήθηκε με το Microsoft Excel 2007 και έγινε έλεγχος ανεξαρτησίας x2 και υπολογισμός μεταβλητής με Pearson Chi-square, με προσομοίωση Monte-Carlo (p≤0,05). Αποτελέσματα: Για το διάστημα των καταγραφών, από τα 645 περιστατικά, το 32,09% αφορούσε σε άνδρες και το 67,91% σε γυναίκες, μέσης ηλικίας 36,5 ετών. Το 51,47% ανήκε στη Νοσηλευτική Υπηρεσία, ενώ τα περισσότερα ατυχήματα συνέβησαν στον Παθολογικό και Χειρουργικό τομέα (40,3% και 40,2% αντίστοιχα) και κατά την πρωινή βάρδια (78,1%, p=0,055). Οι εργαζόμενοι μεταξύ 31–40 ετών εμφανίστηκαν σημαντικά πιο επιρρεπείς στο ατύχημα (41,4%, p=0,012). Ο τραυματισμός έγινε κυρίως με τρύπημα από αιχμηρό αντικείμενο (84,8%), ενώ ως κύριο αίτιο πρόκλησης ατυχήματος αναφέρεται η απροσεξία του ιδίου του εργαζόμενου (72,2%) σε όλους τους τομείς εργασίας (p<0,001), όλες τις ηλικίες (p<0,001) και όλες τις ειδικότητες (p<0,001). Πλέον του 80% του δείγματος είχε αντισώματα έναντι του HBV, σε όλες τις ειδικότητες. Συμπεράσματα: Για την ηπατίτιδα B φαίνεται ότι απέδωσε η πολιτική εμβολιαστικής κάλυψης του Νοσοκομείου (ευαισθητοποίηση αρμόδιων οργάνων, εύκολη πρόσβαση εργαζόμενων στον έλεγχο και εμβολιασμό), η οποία επιβάλλεται να συνεχιστεί σε όλους όσοι παρέχουν ιατρονοσηλευτικές πράξεις με την έναρξη της σχέσης εργασίας. Για τη γενικότερη πρόληψη προτείνονται η συνέχιση της κατάρτισης του προσωπικού, ως προς την έκθεση σε βιολογικούς παράγοντες, η χρήση μέτρων συλλογικής και ατομικής προστασίας και οι ενδεικνυόμενες οργανωτικές ρυθμίσεις.
Λέξεις-κλειδιά: HBV, HCV, HIV, Εκτίμηση κινδύνου, Βιολογικός παράγοντας, Δελτίο δήλωσης ατυχήματος
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ, 55(1), 52-58, 2016 - Ερευνητική εργασία