Συγκριτική ανάλυση ικανοποίησης των εξωτερικών ασθενών και της προθυμίας πληρωμής. Ενδεχόμενη μελέτη
Γ. Πιερράκος, Δ. Λατσού, Α. Γούλα, Μ. Σταμούλη, Σ. Δημάκου, Ι. Υφαντόπουλος
ΣΚΟΠΟΣ Διερεύνηση της ικανοποίησης των εξωτερικών ασθενών, συγκριτικά με το αντίτιμο του κόστους των πρωινών και των απογευματινών ιατρείων του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ) και της προθυμίας πληρωμής από τους ασθενείς για καλύτερες υπηρεσίες υγείας. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Το δείγμα αποτέλεσαν 454 εξωτερικοί ασθενείς, από τους οποίους 372 επισκέφθηκαν τα πρωινά ιατρεία (RR: 57%) και 65 ασθενείς τα απογευματινά (RR: 43%). Η έρευνα εκπονήθηκε σε 7 νοσοκομεία της Αττικής, με τη μέθοδο της τυχαίας στρωματοποιημένης δειγματοληψίας και με προσωπικές συνεντεύξεις. Η χρονική περίοδος διεξαγωγής της ήταν από το Φεβρουάριο έως και το Μάρτιο του 2013. Το ερωτηματολόγιο που δομήθηκε περιελάμβανε 53 ερωτήσεις κλειστού τύπου, κατηγοριοποιημένες σε εννέα διαστάσεις και οι απαντήσεις βασίζονταν στην πεντάβαθμη κλίμακα Likert. Η εσωτερική συνάφεια του ερωτηματολογίου διερευνήθηκε με βάση το συντελεστή Cronbach's α. Οι διαφορές μεταξύ της ικανοποίησης των πρωινών και των απογευματινών ιατρείων διερευνήθηκαν με τη χρήση της μη παραμετρικής δοκιμασίας Mann-Whitney και η ανάλυση συσχέτισης με την εφαρμογή του συντελεστή Spearman. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Η πλειοψηφία των εξωτερικών ασθενών ήταν γυναίκες (58,7%), με μέση τιμή ηλικίας τα 43,8 έτη (±16,5), είχαν αποφοιτήσει από το Λύκειο (48,8%) και είχαν μηνιαίο εισόδημα νοικοκυριού 501–1.000 € (42,2%). Η γενική ικανοποίηση των ασθενών από τις παρεχόμενες υγειονομικές υπηρεσίες, είτε προσφέρονταν στα πρωινά ιατρεία (3,6±0,9) είτε στα απογευματινά (3,7±0,9), δεν είχε στατιστικά σημαντική διαφορά (p=0,225). Ωστόσο, διαφορά καθυστέρησης κατά 15 min υπήρξε στο χρόνο αναμονής μεταξύ των ασθενών που επισκέφθηκαν τα πρωινά εξωτερικά ιατρεία, σε σύγκριση με εκείνους που επισκέφθηκαν τα απογευματινά ιατρεία. Το 58,3% του συνολικού δείγματος δεν ήταν πρόθυμο να πληρώσει 10 € επί πλέον στα εξωτερικά ιατρεία για καλύτερες υπηρεσίες υγείας. Υψηλά ήταν τα ποσοστά των ασθενών των πρωινών και των απογευματινών ιατρείων που δεν δήλωσαν προθυμία πληρωμής (60% και 45,2%, αντίστοιχα). Επίσης, 38,9% των ασθενών που επισκέφθηκαν τα πρωινά ιατρεία δήλωσαν ότι το εισιτήριο εξέτασης ήταν υψηλό, ενώ σε αυτό συμφώνησε και το 47,6% εκείνων που επισκέφθηκαν τα απογευματινά ιατρεία (p<=0,01). Θετική συσχέτιση βρέθηκε μεταξύ ικανοποίησης από το χρηματικό κόστος που πλήρωσαν οι εξωτερικοί ασθενείς και γενικής ικανοποίησης από τις υγειονομικές υπηρεσίες, με χαμηλότερη αυτή των ασθενών των απογευματινών ιατρείων. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Παρά τη διαφορά κόστους εξυπηρέτησης μεταξύ πρωινών και απογευματινών ιατρείων, δεν υπήρξε διαφορά στην ποιότητα των υπηρεσιών υγείας. Επίσης, οι εξωτερικοί ασθενείς δεν είναι πρόθυμοι να πληρώσουν επί πλέον για τις προσφερόμενες υπηρεσίες υγείας. Ο χρήστης των υπηρεσιών υγείας λειτουργεί ως ορθολογικός καταναλωτής, γεγονός που θα πρέπει να ληφθεί υπ' όψη για τις επερχόμενες μεταρρυθμίσεις στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας (ΠΦΥ).
Λέξεις-κλειδιά: Ικανοποίηση εξωτερικών ασθενών, Κόστος εξυπηρέτησης, Προθυμία πληρωμής
ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, 32(5), 629-635, 2015 - Ερευνητική εργασία