Αντιλήψεις και αξιολόγηση ιατρών και ασθενών αναφορικά με τη ρύθμιση της αρτηριακής υπέρτασης στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας
Ε. Χοβαρδά, Κ. Κατσαλιάκη
ΣΚΟΠΟΣ Η υπέρταση είναι ένα από τα πλέον συχνά νοσήματα στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας (ΠΦΥ), που επηρεάζει το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού. Όμως, ενώ η θεραπεία της υπέρτασης έχει βρεθεί ότι προλαμβάνει παθήσεις και αυξάνει την ποιότητα ζωής, το νόσημα παραμένει υποθεραπευμένο σε ολόκληρο τον κόσμο. Καθοριστικό ρόλο στο τελικό θεραπευτικό αποτέλεσμα φαίνεται ότι διαδραματίζει η διάσταση στις αντιλήψεις μεταξύ ιατρών και ασθενών σχετικά με τη νόσο και τον τρόπο ρύθμισής της. Η μελέτη προσπαθεί να διερευνήσει τις αντιλήψεις των ασθενών και των ιατρών σχετικά με την υπέρταση, ώστε να εντοπίσει τυχόν διαφοροποιήσεις στον τρόπο διαχείρισης της νόσου που έχουν ως συνέπεια χαμηλά ποσοστά επιτυχούς θεραπείας. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Η έρευνα διεξήχθη σε δομές ΠΦΥ, όπου με τη χρήση δύο διαφορετικών ερωτηματολογίων συλλέχθηκαν στοιχεία από ιατρούς και υπερτασικούς ασθενείς. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Από την πλευρά των ασθενών παρατηρήθηκε αυτο-αξιολογούμενη συμμόρφωση στη λήψη της αγωγής τους. Παρ' όλα αυτά, το 42,2% των ασθενών δήλωσαν ότι καθυστερούσαν να λάβουν τις δόσεις των φαρμάκων τους, με αυξημένη συχνότητα σε αυτούς που λάμβαναν >2 φαρμακευτικά προϊόντα, ενώ το 23,3% ανέφεραν ότι διέκοπταν την αγωγή όταν αισθάνονταν καλύτερα, χωρίς να συμβουλευτούν τον ιατρό τους. Παρατηρήθηκε επίσης διάσταση αντιλήψεων μεταξύ ιατρών και ασθενών αναφορικά με το κατά πόσο οι ασθενείς είναι συνεπείς στη λήψη της φαρμακευτικής αγωγής, αλλά και τις γνώσεις των ασθενών σχετικά με θέματα που αφορούν στο νόσημα. Το 95,7% των ασθενών αρνήθηκαν ότι διέκοπταν την αγωγή τους χωρίς να ενημερώσουν τον ιατρό τους όταν αισθάνονταν χειρότερα, σε αντίθεση με το 33% των ιατρών που πίστευαν ότι συμβαίνει αυτό. Το 65,5% των ασθενών δήλωσαν ότι ήταν ικανοί να μετρήσουν την αρτηριακή πίεση με σωστό τρόπο, ενώ μόνο το 30% των ιατρών θεωρούσαν ότι συμβαίνει αυτό. Το 65,5% των ασθενών θεωρούσαν ότι είχαν πάντα ή συχνά υπό έλεγχο το νόσημα, ενώ το 61,7% των ιατρών πίστευαν ότι αυτό επιτυγχανόταν μόνο μερικές φορές. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τα ευρήματα της παρούσας μελέτης ανέδειξαν την ανάγκη βελτίωσης των επικοινωνιακών δεξιοτήτων των ιατρών και την εφαρμογή κατευθυντήριων οδηγιών με βάση προτυποποιημένα βήματα, την τήρηση ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου ασθενούς, αλλά και την ανάπτυξη άμεσων μεθόδων κλινικής αξιολόγησης της επίτευξης των θεραπευτικών στόχων στους υπερτασικούς ασθενείς.
Λέξεις-κλειδιά: Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, Υπέρταση, Αντιλήψεις νόσου, Διαχείριση νόσου, Στοιχεία συμμόρφωσης στην αγωγή
ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, 32(5), 592-603, 2015 - Ερευνητική εργασία