Πληροφοριακή συμπεριφορά αιμοδοτών κέντρου αίματος νοσοκομείου ΕΣΥ στον Ν. Αττικής
Α. Χάνος, Π. Κωσταγιόλας, Γ. Αλεξιάς, Γ. Ίντας
Εισαγωγή: Η πληροφοριακή συμπεριφορά των «καταναλωτών-αγοραστών» υπηρεσιών υγείας αποτελεί ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον ερευνητικό πεδίο, αφού μπορεί να αποτελέσει έναν ουσιαστικό πυλώνα βελτίωσης και διεύρυνσης της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας. Προκειμένου να γίνει κατανοητή η συμπεριφορά αναζήτησης πληροφοριών των αιμοδοτών, η παρούσα μελέτη υιοθετεί το θεωρητικό πλαίσιο του Wilson. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση της πληροφοριακής συμπεριφοράς των αιμοδοτών κέντρου αίματος νοσοκομείου ΕΣΥ στον Ν. Αττικής. Υλικό και Μέθοδος: Η παρούσα μελέτη διεξήχθη σε ένα μεγάλο Δημόσιο Νοσοκομείο του νομού Αττικής. Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε από τις 22/03/2013 έως 22/4/2013. Πρόκειται για μία προοπτική μελέτη, στην οποία συμμετείχαν συνολικά 352 αιμοδότες από 651 (ποσοστό απόκρισης 54%). Η συλλογή των δεδομένων έγινε με τη χρήση σταθμισμένου στην ελληνική γλώσσα ερωτηματολογίου, που διερευνά την πληροφοριακή συμπεριφορά σε Έλληνες επαγγελματίες υγείας, το οποίο τροποποιήθηκε για χρήση σε αιμοδότες. Για τη στατιστική ανάλυση των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το SPSS v.21 και το επίπεδο σημαντικότητας ορίστηκε σε 0,05. Αποτελέσματα: Το 77% των ερωτηθέντων ήταν άνδρες, το 45,3% ήταν ηλικίας 26 έως 35 ετών και το 38% ήταν ιδιωτικοί υπάλληλοι. Η πλειονότητα των ερωτηθέντων είχε πρόσβαση τόσο σε υπολογιστή (91,8%) όσο και στο διαδίκτυο (90,3%) και χρησιμοποιεί το διαδίκτυο για αναζήτηση πληροφοριών σχετικών με την υγεία (75,9%). Οι ανάγκες των αιμοδοτών εστιάζονται στην ενημέρωση για παρενέργειες κατά τη διαδικασία της αιμοδοσίας (70,8%), για πιθανά οφέλη υγείας λόγω της αιμοδότησης (75,4%) και τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των αιμοδοτών (65%). Οι πηγές, που χρησιμοποιούν οι αιμοδότες, είναι το διαδίκτυο (47%), οι φίλοι (33,1%) και το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό (32,5% και 30% αντίστοιχα). Το μόνο εμπόδιο, που αναφέρθηκε, ήταν η αξιοπιστία και η εγκυρότητα των δεδομένων από το διαδίκτυο (39,6%). Οι περισσότεροι ερωτηθέντες θεωρούν αρκετά επαρκή την ενημέρωση για έγκυρες πηγές πληροφόρησης από το προσωπικό (81,7%) και θέλουν να συζητούν τις πληροφορίες, που βρίσκουν στο διαδίκτυο, με το προσωπικό (40,7%). Η πληροφόρηση βοηθά τους αιμοδότες ως προς την αποτελεσματική αξιοποίηση της υπηρεσίας αυτής (74,4%) και θεωρούν ότι η πληρέστερη πληροφόρηση μπορεί να επηρεάσει την αιμοδοτική τους συμπεριφορά και τον βαθμό ικανοποίησής τους (56,9%). Οι νεότεροι σε ηλικία αιμοδότες έχουν μεγαλύτερη ανάγκη για αναζήτηση νέων πηγών (2,15±1,47). Οι ιδιωτικοί υπάλληλοι έχουν μεγαλύτερη ανάγκη για πληροφόρηση (4,01±3,65) ενώ οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι περισσότερο ικανοποιημένοι από τις παρεχόμενες υπηρεσίες (4,27±3,94). Συμπεράσματα: Η Πολιτεία πρέπει να λάβει υπόψη τη μεγάλη σημασία που έχει η χρήση του διαδικτύου σε θέματα υγείας, να αξιοποιήσει τις τεχνολογικές δυνατότητες ελέγχου εγκυρότητας των ιστοσελίδων που αναφέρονται σε υγειονομικά ζητήματα, και να βοηθήσει τους χρήστες στην αξιολόγηση της αξιοπιστίας των αντλούμενων πληροφοριών.
Λέξεις-κλειδιά: Πληροφοριακή συμπεριφορά, Εμπόδια, Επίδραση, Αιμοδότες, Πηγές, Ανάγκες
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ, 54(4), 398-408, 2015 - Ερευνητική εργασία