Διερεύνηση του Βαθμού Επαγγελματικής Ικανοποίησης του Νοσηλευτικού Προσωπικού Δημόσιων και Ιδιωτικών Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας στην Ελλάδα
Μ.Ν.Κ. Καρανικόλα, Μ. Νυσταζάκη, Α. Ζαρταλούδη, Ά. Φιλίππου, Α. Γεώργου, Γ.Α. Αλεβιζόπουλος, Ε.Δ.Ε. Παπαθανάσογλου
Εισαγωγή: Οι επιπτώσεις της χαμηλής επαγγελματικής ικανοποίησης των νοσηλευτών στην ποιότητα και στην ασφάλεια της παρεχόμενης φροντίδας είναι επαρκώς τεκμηριωμένες. Υπάρχουν ερευνητικά στοιχεία, τα οποία συσχετίζουν τη χαμηλή επαγγελματική ικανοποίηση με την παρουσία εργασιακού stress, επαγγελματικής εξουθένωσης, αλλά και ήπιων ψυχιατρικών συμπτωμάτων. Ωστόσο, η επαγγελματική ικανοποίηση των Ελλήνων νοσηλευτών ψυχικής υγείας δεν έχει μελετηθεί επαρκώς. Σκοπός: Η διερεύνηση του βαθμού επαγγελματικής ικανοποίησης και η σχέση του με δημογραφικά, επαγγελματικά και εκπαιδευτικά χαρακτηριστικά σε μέλη ελληνικού νοσηλευτικού προσωπικού που εργάζονται σε δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας της Αττικής. Υλικό και Μέθοδος: Διεξήχθη μια συγχρονική μελέτη. Το δείγμα ευκολίας της μελέτης αποτέλεσαν 192 μέλη νοσηλευτικού προσωπικού, ιδιωτικών και δημόσιων υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Η αξιολόγηση του βαθμού επαγγελματικής ικανοποίησης πραγματοποιήθηκε με το εργαλείο Index of Work Satisfaction (IWS). Αποτελέσματα: Παρατηρήθηκε μέτριος βαθμός επαγγελματικής ικανοποίησης (ΜΤ=3,93±0,05, εύρος κλίμακας: 1-7). Ο μεγαλύτερος βαθμός επαγγελματικής ικανοποίησης βρέθηκε να απορρέει από τις διαπροσωπικές σχέσεις (ΜΤ=4,66±0,9) και ο χαμηλότερος από τις αποδοχές (ΜΤ=2,34±0,1). Παράλληλα, ο σημαντικότερος εργασιακός παράγοντας ικανοποίησης ήταν οι αποδοχές και ο λιγότερο σημαντικός αφορούσε στα ζητήματα διοίκησης. Στατιστικά σημαντικές συσχετίσεις βρέθηκαν μεταξύ του αριθμού των κρεβατιών στο τμήμα εργασίας και της ικανοποίησης από (α) τις διαπροσωπικές σχέσεις (r=-0,190, p=0,011), (β) την αυτονομία (r=-0,163, p=0,030), (γ) τα επιτελούμενα καθήκοντα (r=-0,288, p<0,0001) και (δ) το επαγγελματικό κύρος (r=-0,224, p=0,003). Επίσης, η ικανοποίηση από τις διαπροσωπικές σχέσεις (p=0,01) και από το επαγγελματικό κύρος (p=0,046) ήταν υψηλότερη μεταξύ των νοσηλευτών, συγκριτικά με τους βοηθούς νοσηλευτή. Συμπεράσματα: Οι συμμετέχοντες εμφάνισαν μέτριου βαθμού επαγγελματική ικανοποίηση. Οι εργασιακοί παράγοντες με τη χαμηλότερη ικανοποίηση αφορούσαν στις αποδοχές, στα επιτελούμενα καθήκοντα και στη διοίκηση της υπηρεσίας, ενώ οι παράγοντες με την υψηλότερη σπουδαιότητα ήταν οι αποδοχές, η επαγγελματική αυτονομία και η ποιότητα των διαπροσωπικών σχέσεων. Συνολικά, προτείνεται περαιτέρω έρευνα ποιοτικού χαρακτήρα, προκειμένου να εντοπιστούν συγκεκριμένες πηγές δυσαρέσκειας αναφορικά με το είδος της οργανωτικής και της διοικητικής, καθώς και της οικονομικής πολιτικής. Παρεμβάσεις ενίσχυσης των αποδοχών και των δυνατοτήτων αύξησης του μηνιαίου εισοδήματος του νοσηλευτικού προσωπικού, αλλά και μείωσης του φόρτου εργασίας προτείνεται να αξιολογηθούν μέσω σχετικών μελετών.
Λέξεις-κλειδιά: Αυτονομία, Διαπροσωπικές σχέσεις, διοίκηση, νοσηλευτές ψυχικής υγείας, συνεργασία, Υπηρεσίες ψυχικής υγείας, Φόρτος εργασίας, Αμοιβές, Επαγγελματικό κύρος, Καθήκοντα
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ, 54(2), 175-187, 2015 - Ερευνητική εργασία