Διερεύνηση της Ποιότητας Ζωής του Ιατρονοσηλευτικού Προσωπικού ενός Γενικού Νοσοκομείου της Περιφέρειας
Α. Κοΐνης, Ε. Στράτου, Π. Καπαρέλος, Θ. Μώρος, Κ. Βογιατζή, Μ. Σαρίδη
Εισαγωγή: Η ποιότητα ζωής (ΠΖ) του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού έχει μελετηθεί ελάχιστα στον ελλαδικό χώρο. Τόσο η καταγραφή της ΠΖ του συγκεκριμένου πληθυσμού όσο και των παραγόντων που την επηρεάζουν αποτελούν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα αντικείμενα. Σκοπός: Η διερεύνηση της ΠΖ του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού ενός νοσοκομείου της περιφέρειας και η επίδραση των δημογραφικών χαρακτηριστικών στην ποιότητα ζωής τους. Υλικό και Μέθοδος: Στην παρούσα συγχρονική μελέτη συμμετείχε το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό ενός γενικού νοσοκομείου της περιφέρειας. Το δείγμα αποτέλεσαν 200 εργαζόμενοι του συγκεκριμένου νοσοκομείου, ηλικίας 21-58 ετών (ποσοστό ανταπόκρισης: 91,36%). Το εργαλείο της μελέτης ήταν ανώνυμο, αυτοσυμπληρούμενο ερωτηματολόγιο, που διερευνά την ΠΖ και το οποίο χρησιμοποιείται διεθνώς από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) (WHOQOL-BREF). Το ερωτηματολόγιο είναι σταθμισμένο στα Ελληνικά και ελέγχθηκε για την εγκυρότητα και την αξιοπιστία του, οι οποίες κρίθηκαν ικανοποιητικές (Cronbach’s α=0,873). Η συλλογή των στοιχείων της μελέτης πραγματοποιήθηκε από τον Ιούλιο έως και τον Οκτώβριο του 2010. Οι στατιστικές μέθοδοι που εφαρμόστηκαν ήταν ο έλεγχος t, η δοκιμασία x2, και η πολλαπλή γραμμική παλινδρόμηση. Το αμφίπλευρο επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας ορίστηκε να είναι ίσο με 0,05, ενώ η ανάλυση των δεδομένων διενεργήθηκε με το στατιστικό πρόγραμμα Statistical Package for Social Sciences (SPSS), έκδοση 16.0. Αποτελέσματα: Οι γυναίκες είχαν υψηλότερη βαθμολογία στην κλίμακα σωματικής υγείας και στο επίπεδο ανεξαρτησίας της ΠΖ σε σχέση με τους άνδρες (p=0,032). Η τάση των ατόμων να δηλώνουν ότι δεν είχαν πρόβλημα υγείας σχετιζόταν με υψηλότερη βαθμολογία στους τέσσερις τομείς της ΠΖ (p<0,001). Οι άγαμοι και οι έγγαμοι δήλωσαν καλύτερη ΠΖ σε σχέση με τους διαζευγμένους, σε διάσταση και σε χηρεία, σε όλους τους παράγοντες της ΠΖ (p<0,001). Οι επαγγελματίες υγείας με λιγότερα έτη προϋπηρεσίας (1-10 έτη), δήλωσαν υψηλότερη βαθμολογία σε όλους τους παράγοντες της ΠΖ σε σχέση με εκείνους που είχαν 20-30 έτη προϋπηρεσίας. Οι επαγγελματίες υγείας, που εργάζονταν στην Αιμοδοσία και στη Μονάδα Τεχνητού Νεφρού είχαν υψηλότερη βαθμολογία σε όλους τους τομείς της ΠΖ (p=0,042), (p=0,027). Συμπεράσματα: Λαμβάνοντας υπόψη και τα αποτελέσματα των στατιστικών ελέγχων της επίδρασης δημογραφικών και άλλων παραγόντων (φύλο, ηλικία, θέση εργασίας, έτη προϋπηρεσίας κ.λπ.) στη σχετιζόμενη με την ΠΖ των επαγγελματιών υγείας που συμμετείχαν στη μελέτη, διαπιστώθηκε ότι η ΠΖ επηρεάζεται από το περιβάλλον εργασίας, καθώς και από το κοινωνικο-δημογραφικό προφίλ τους -και των δύο φύλων- επειδή επηρεάζουν τη σωματική, την ψυχική και την κοινωνική ευεξία αυτών. Το φύλο αποτελεί σημαντικό προδιαθεσικό παράγοντα, που εξηγεί ένα τμήμα της διακύμανσης της σωματικής υγείας και του επιπέδου ανεξαρτησίας, με τις γυναίκες να έχουν καλύτερη σωματική υγεία σε σχέση με τους άνδρες. Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να δείξουν την οικουμενικότητα των εν λόγω αποτελεσμάτων.
Λέξεις-κλειδιά: Επαγγελματίες υγείας, Ιατροί, νοσηλευτές, ποιότητα ζωής, Υγεία, Περιβάλλον εργασίας
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ, 53(2), 193-203, 2014 - Ερευνητική εργασία