Άποψη των Επαγγελματιών Υγείας για την Ευγονική
Γ. Κατσιμίγκας, Ε. Καμπά, Μ. Παντελίδου, Χ. Σπηλιοπούλου, Π. Μπέλλου-Μυλωνά, Ι. Χατζηλάου
Εισαγωγή: Ως Ευγονική ορίζεται η προσπάθεια της επιστήμης να πετύχει τη βελτίωση του ανθρώπινου γένους με βάση τους νόμους της βιολογίας και της κληρονομικότητας. Σκοπός: Η αξιολόγηση των στάσεων και των απόψεων των επαγγελματιών υγείας σχετικά με την Ευγονική. Ταυτόχρονα, η διερεύνηση της συσχέτισης της Ευγονικής με το φύλο, την ηλικία και τη σημαντικότητα της θρησκείας. Υλικό και Μέθοδος: Το δείγμα της μελέτης περιελάμβανε 303 άτομα ιατρονοσηλευτικού προσωπικού, από ένα δημόσιο γενικό νοσοκομείο, ένα πανεπιστημιακό και έναν φορέα ασφάλισης. Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με έντυπο ανώνυμο ερωτηματολόγιο που αναπτύχθηκε για το σκοπό της έρευνας. Οι μέθοδοι που επιλέχθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν κατά την ανάλυση των δεδομένων ήταν: περιγραφική στατιστική (συχνότητα, ποσοστό, μέσοι όροι, τυπική απόκλιση). Οι διαφορές μεταξύ ποιοτικώ (κατηγορικών) μεταβλητών ελέγχθηκαν με τη δοκιμασία x2 (Chi Square). Οι διαφορές μεταξύ των δύο ομάδων ως προς τις ποσοτικές μεταβλητές ελέγχθηκαν με τη δοκιμασία Μann-Whitney U. Αποτελέσματα: Το 86,3% πιστεύει ότι στόχος της γενετικής συμβουλευτικής είναι η μείωση του αριθμού των επιβλαβών γονιδίων στον πληθυσμό. Επίσης, το 76,7% θεωρεί ότι τα άτομα υψηλού κινδύνου για ανάπτυξη σοβαρών διαταραχών δεν θα πρέπει να κάνουν παιδιά, εκτός εάν χρησιμοποιήσουν προγεννητική διάγνωση. Η συντριπτική πλειονότητα του δείγματος (61,2%), συμφωνούσε με τη δήλωση ότι, η κοινωνία δεν θα προσφέρει ποτέ επαρκή υποστήριξη στα άτομα με αναπηρία, επίσης το 81,1% θεωρεί ότι κάποιες αναπηρίες θα συνεχίσουν να αποτελούν σημαντικό πρόβλημα ακόμα και με την μέγιστη κοινωνική υποστήριξη, ενώ το 74,1% πιστεύει ότι δεν είναι δίκαιο για ένα παιδί να έλθει στον κόσμο με σοβαρή γενετική ανωμαλία. Βρέθηκε ότι περισσότερο θετικοί απέναντι στην ευγονική είναι οι ειδικευμένοι ιατροί (p = 0,001), οι μεγαλύτεροι σε ηλικία επαγγελματίες υγείας (p< 0,001), έχοντες μεγαλύτερη προϋπηρεσία (p=0,001), οι έγγαμοι (p<0,001), μη έχοντες παιδιά (p= 0,004) και οι νοσηλευτές Τ.Ε (p= 0,016). Συμπεράσματα: Θα πρέπει να αλλάξει ριζικά η στάση των επαγγελματιών υγείας και γενικότερα της ελληνικής κοινωνίας απέναντι στα άτομα με αναπηρίες, ώστε να αρθούν οι προκαταλήψεις και τα κοινωνικά στερεότυπα. Επίσης προτείνεται, ότι είναι απαραίτητη η καλύτερη πληροφόρηση των επαγγελματιών υγείας για τα ηθικά διλήμματα που αναφύονται από την εφαρμογή της γενετικής μηχανικής στον άνθρωπο.
Λέξεις-κλειδιά: Βιοηθική, Ευγονική, Γενετική παρέμβαση
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ, 52(3), 287-296, 2013 - Ερευνητική εργασία