Διερεύνηση της οργανωσιακής κουλτούρας των γενικών δημόσιων νοσοκομείων
Α. Γούλα, Β. Κέφης, Α. Σταμούλη, Γ. Πιερράκος, Μ. Σαρρής
ΣΚΟΠΟΣ H καταγραφή και η ανάλυση της υφιστάμενης οργανωσιακής κουλτούρας των γενικών δημόσιων νοσοκομείων, καθώς και η διερεύνηση του μοντέλου κουλτούρας που επιθυμούν τα στελέχη να διέπει τον οργανισμό στο προσεχές πενταετές χρονικό διάστημα. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Η έρευνα διεξήχθη σε 20 γενικά δημόσια νοσοκομεία του λεκανοπεδίου Αττικής, σε δείγμα 541 ανώτερων και ανώτατων στελεχών διοίκησης των τεσσάρων διευθύνσεων των νοσοκομείων. Ως όργανο συλλογής δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το εργαλείο Αξιολόγησης της Οργανωσιακής Κουλτούρας (Organizational Culture Assessment instrument, OCAI), που βασίζεται στη θεωρία του πλαισίου των ανταγωνιστικών αξιών των Cameron και Quinn. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέγραψαν ότι η επικρατούσα οργανωσιακή κουλτούρα, στα δημόσια νοσοκομεία, είναι το γραφειοκρατικό μοντέλο σε ποσοστό 47,05%. Ακολουθεί το μοντέλο των ανθρωπίνων πόρων σε ποσοστό 23,76%, ενώ το μοντέλο του ανοικτού συστήματος καθώς και το μοντέλο των στόχων/αποδοτικότητας κατέγραψαν ποσοστά 11,79% και 17,30%, αντίστοιχα. Ως επιθυμητό μοντέλο οργάνωσης αναδεικνύεται αυτό των ανθρωπίνων πόρων ή του συμμετοχικού management σε ποσοστό 31,11%, ακολουθεί το μοντέλο του ανοικτού συστήματος (25,08%), το μοντέλο των στόχων/αποδοτικότητας (24,42%) και, τέλος, το γραφειοκρατικό μοντέλο με ποσοστό μόλις 19,40%. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Στην υφιστάμενη κατάσταση, τα δημόσια γενικά νοσοκομεία παρουσιάζουν εσωτερικό προσανατολισμό που οριοθετείται στην τήρηση κανόνων και διαδικασιών με έμφαση στον έλεγχο, την ιεραρχία, την προβλεψιμότητα και τη σταθερότητα. Το μοντέλο του ανοικτού συστήματος και το μοντέλο των στόχων/αποδοτικότητας που εστιάζουν στο εξωτερικό μακροπεριβάλλον και την ανάπτυξη του νοσοκομείου καταγράφουν μικρά ποσοστά. Αναφορικά με τη μελλοντική κατάσταση, σύμφωνα με τις απόψεις των στελεχών, διαφαίνεται η επιθυμία αλλαγής του ιεραρχικού μοντέλου οργάνωσης προς την κατεύθυνση του μοντέλου του συμμετοχικού management, το οποίο θα εμπεριέχει στοιχεία ευελιξίας, δημιουργικότητας, δυναμισμού και ανταγωνιστικότητας, δηλαδή στοιχεία και από τα άλλα δύο μοντέλα (ανοικτού συστήματος και στόχων/αποδοτικότητας). Η εστίαση παραμένει στο εσωτερικό των νοσοκομείων, αλλά ταυτόχρονα καταγράφεται και η επιθυμία εστίασης και στο εξωτερικό περιβάλλον του νοσοκομείου.
Λέξεις-κλειδιά: Δημόσια νοσοκομεία, Οργανωσιακό κλίμα, Οργανωσιακή κουλτούρα, Μοντέλα κουλτούρας, Οργανωσιακή αλλαγή
ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, 31(4), 452-460, 2014 - Ερευνητική εργασία