Εμπειρίες Βίας και Κακομεταχείρισης Νεαρών Ενηλίκων στο Χώρο του Σπιτιού
Ε. Ευαγγέλου, Μ. Πολυκανδριώτη, Β. Κλώσσα, Α. Κλουτσινιώτη, Σ. Γκιοβάσο, Ι. Κουτελέκος, Δ. Κουκουλάρης, Ε. Κυρίτση
Εισαγωγή: H βία αποτελεί, παγκοσμίως, σοβαρό παράγοντα κινδύνου για την υγεία των παιδιών και παρατηρείται σε όλα τα κοινωνικοοικονομικά στρώματα. Σκοπός: Η διερεύνηση της ύπαρξης και της συχνότητας εμφάνισης βίας σε νεαρούς ενήλικες, όπως αυτοί τη βίωσαν στην παιδική και εφηβική τους ηλικία, στο χώρο του σπιτιού. Υλικό και Μέθοδος: Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 365 φοιτητές Nοσηλευτικής. Για τη συλλογή των στοιχείων συμπληρώθηκε από τους φοιτητές η κλίμακα ICAST-CH η οποία είχε συντελεστή Cronbach’s α=0,78. Για τη στατιστική ανάλυση χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πακέτο SPSS 17 και πραγματοποιήθηκαν ανάλυση διασποράς και έλεγχος t. Η στατιστική σημαντικότητα τέθηκε στο επίπεδο p<0,05. Αποτελέσματα: Το 87% ήταν κορίτσια και το 13% αγόρια. Το 7% δήλωσε ότι στην οικογένειά του υπάρχουν άτομα που κάνουν χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών, και που η συμπεριφορά τους προκαλεί φόβο. Το 37,6% έχει δει στην οικογένειά του άτομα να φωνάζουν με τρόπο που τους φόβισε, το 12% αναφέρει σωματική βία στην οικογένεια και το 7% έχει βιώσει καταστάσεις όπου άτομα της οικογένειάς του χρησιμοποιούν αιχμηρά αντικείμενα με σκοπό να τραυματίσουν και να φοβίσουν, ενώ το 7,7% έχει βιώσει καταστάσεις πολέμου και εξεγέρσεων. Βρέθηκε ότι κακοποιούνται συχνότερα σωματικά τα αγόρια ενώ αντίθετα σεξουαλική παρενόχληση ή κακοποίηση αναφέρουν τα κορίτσια (p=0,021) και (p=0,030) αντίστοιχα. Ως προς την οικογενειακή κατάσταση βρέθηκε ότι τα άτομα μονογονεϊκών οικογενειών κάνουν συχνότερα χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών (p=0,027), φιλονικούν συχνότερα (p=0,043) όπως επίσης χειροδικούν και τραυματίζουν (p=0,029). Όσον αφορά τον αριθμό των παιδιών στην οικογένεια βρέθηκε, ότι όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των παιδιών τόσο λιγότερες περιπτώσεις σωματικής βίας παρατηρούνται (p=0,013). Το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο των γονιών σχετίζεται περισσότερο με τη χρήση ναρκωτικών και αλκοόλ (p=0,001) όπως επίσης και με την άσκηση σωματικής βίας (p=0,050). Άτομα που η μητέρα τους ήταν εργάτρια, ανέφεραν συχνότερα ότι υπάρχει άτομο στην οικογένειά τους που κάνει χρήση ναρκωτικών και αλκοόλ (p=0,021), καθώς και άτομα που τους φωνάζουν και τους προκαλούν φόβο (p=0,013). Άτομα μονογονεϊκών οικογενειών ανέφεραν εμπειρίες μέσα στην οικογένεια από φωνές και καβγάδες (p=0,004) καθώς επίσης και αυτά που την ανατροφή τους την είχαν αναλάβει και άλλα άτομα εκτός των γονιών τους είχαν βιώσει καταστάσεις που τους προκαλούσαν ντροπή ή αισθάνθηκαν άσχημα (p<0,001). Άτομα που μέλος της οικογένειάς τους, είχε κάποια σωματική ή ψυχική αναπηρία είχαν βιώσει συχνότερα καταστάσεις που τους προκαλούσαν φόβο (p=0,009) και δεν λάμβαναν συχνά ότι ήταν απαραίτητο για την ανατροφή τους (p=0,007). Ίδια ευρήματα παρατηρήθηκαν όταν κάποιος από τους γονείς τους έκανε χρήση αλκοόλ ή ουσιών (p=0,013), (p<0,001) αντίστοιχα, ενώ παράλληλα βίωναν συχνότερα σωματική βία (p=0,045). Συμπεράσματα: Κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες, όπως το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο των γονιών, η χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών, τα ψυχικά νοσήματα και η δομή της οικογένειας αποτελούν παράγοντες κινδύνου για άσκηση ενδοοικογενειακής βίας.
Λέξεις-κλειδιά: Βία, Παραμέληση, Κακομεταχείριση παιδιών, Ενδο-οικογενειακή βία
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ, 52(2), 223-233, 2013 - Ερευνητική εργασία