Κατάθλιψη και άγχος σε μητέρες παιδιών που μεγαλώνουν σε περιοχή με βιομηχανική ρύπανση
Σ. Νίκα, Δ. Πλουμπίδης, Ι. Ζέρβας, Γ.Ν. Παπαδημητρίου, Μ. Τζινιέρη-Κοκκώση
Η παρούσα μελέτη είχε ως στόχο τη διερεύνηση των επιπτώσεων της χημικής ρύπανσης από εξασθενές χρώμιο στην ψυχική υγεία μητέρων παιδιών σχολικής/προσχολικής ηλικίας, στην περιοχή του Ασωπού ποταμού. Οι κάτοικοι των παρασώπιων περιοχών βιώνουν καθημερινά αβεβαιότητα σχετικά με την ασφάλεια της υγείας τους, εξαιτίας της σημαντικής ρύπανσης στο πόσιμο νερό, στον υδροφόρο ορίζοντα, στο έδαφος και στη διατροφική αλυσίδα, η οποία αποτελεί σοβαρή απειλή για τη ζωή τους. Στον ελλαδικό χώρο, δεν έχει διεξαχθεί τέτοιου είδους μελέτη, παρότι έχουν αναφερθεί σημαντικές περιβαλλοντικές-τεχνολογικές καταστροφές οι οποίες έχουν επηρεάσει μέρος του πληθυσμού. Η παρούσα μελέτη είναι συγκριτική ανάμεσα σε δύο ομάδες, στις οποίες συμμετείχαν συνολικά 176 μητέρες παιδιών σχολικής-προσχολικής ηλικίας: (α) η υπό μελέτη ομάδα του πληθυσμού, στην οποία συμμετείχαν 88 μητέρες, κάτοικοι δημοτικών διαμερισμάτων στην περιοχή του Ασωπού, και (β) η ομάδα ελέγχου, στην οποία συμμετείχαν επίσης 88 μητέρες, κάτοικοι περιοχής, η οποία έχει αντίστοιχα δημογραφικά χαρακτηριστικά, όμως δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα βιομηχανικής ρύπανσης (Κιάτο). Στις συμμετέχουσες χορηγήθηκαν το ερωτηματολόγιο CES-D 20 για την κατάθλιψη και το ερωτηματολόγιο άγχους του Spielberger (STAI I-II). Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ανάλυσης, ο υπό μελέτη πληθυσμός στην περιοχή του Ασωπού παρουσίασε περισσότερα συμπτώματα κατάθλιψης (Μean=24,14, SD=11,345), από ότι ο πληθυσμός στο δείγμα ελέγχου (Κιάτο) (Mean=18,68, SD=9,625). Η κατάθλιψη διαπιστώθηκε ότι συνδέεται σημαντικά με τον τόπο διαμονής [t(169,496)=3,45, p=0,001]. Επίσης, οι μητέρες στην περιοχή του Ασωπού εμφάνισαν σημαντικά περισσότερα συμπτώματα άγχους και στις δύο υποκλίμακες του STAI I-II (A-state: Μean=49,66, SD=12,345, A-trait: Μean=46,76, SD=11,458), από ό,τι οι μητέρες που διαμένουν στο Κιάτο (A-state: Mean=32,24, SD=10,383, A-trait: Mean=32,32, SD=10,474). Και για τις δύο υποκλίμακες το άγχος παρουσίασε σημαντική συσχέτιση με τον τόπο διαμονής [A-state: t(174)=10,131, p=0,000, A-trait: t(174)=8,728, p=0,000]. Τα αποτελέσματα της έρευνας υποδεικνύουν ότι η βιομηχανική ρύπανση από εξασθενές χρώμιο έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των μητέρων στην περιοχή του Ασωπού. Πλην της αντιμετώπισης του προβλήματος, της βιομηχανικής ρύπανσης, προκύπτει η ανάγκη της άμεσης παροχής ψυχολογικής υποστήριξης και παρακολούθησης των μητέρων στην περιοχή του Ασωπού, ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος για την ψυχική τους υγεία.
Λέξεις-κλειδιά: Άγχος, Κατάθλιψη, Μητέρες, Εξασθενές χρώμιο, Βιομηχανική ρύπανση
ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ, 24(2), 99-108, 2013 - Ερευνητική εργασία