Παράγοντες κινδύνου για μυοσκελετικές κακώσεις σε πληρώματα ασθενοφόρων
Φ. Κατσαβούνη, Β. Μπεμπέτσος, Π. Μάλλιου, Α. Μπενέκα
ΣΚΟΠΟΣ H διερεύνηση φυσικών παραγόντων που συμβάλλουν στην εμφάνιση μυοσκελετικών προβλημάτων στο επάγγελμα των πληρωμάτων ασθενοφόρων. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Το δείγμα αποτέλεσαν 253 μόνιμοι υπάλληλοι του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑ Β) από όλη την Ελλάδα. Οι ηλικίες των συμμετεχόντων κυμαίνονταν από 23−60 ετών (M=36,40, SD=6,19). Από τους συμμετέχοντες, οι 186 (73,5%) ήταν άνδρες και οι 67 (26,5%) γυναίκες. Στην έρευνα αποκλείστηκαν χειρουργημένοι και υπάλληλοι με χρόνο εργασίας <1 έτους, καθώς ο χρόνος προϋπηρεσίας τους θεωρείται αμελητέος (οριοθέτηση της έρευνας). Η μεθοδολογία στηριζόταν στη συμπλήρωση από το δείγμα ειδικού ερωτηματολογίου κλειστού τύπου. Τμήμα των ερωτήσεων ανήκει στο διεθνές ερωτηματολόγιο CUPID (cultural and psychosocial influences on disability) για την καταγραφή καθημερινών επαγγελματικών επιβαρύνσεων (προϋπηρεσία, εβδομαδιαίες ώρες απασχόλησης) και μυοσκελετικών προβλημάτων (οσφυαλγία, ισχιαλγία, αυχεναλγία), το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία σε έρευνες του εξωτερικού, αλλά και στην Ελλάδα. Η συμπλήρωση του ερωτηματολογίου ήταν προαιρετική. Το ερωτηματολόγιο δεν απευθυνόταν μόνο σε άτομα με μυοσκελετικά προβλήματα. Η στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων επιτεύχθηκε με το στατιστικό πρόγραμμα Predictive Analytics Software (PASW Statistics), v. 18.0. Εφαρμόστηκε η ανάλυση συχνοτήτων, η μέθοδος crosstabs, καθώς και η μη παραμετρική δοκιμασία x2 για την αναζήτηση των σχέσεων μεταξύ των κατηγοριών. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Από τους συμμετέχοντες, το 37,2% (n=94) είχε πρόβλημα οσφυαλγίας, από τους οποίους το 31,6% (n=80) και το 9,1% (n=23) παρουσίαζε ισχιαλγία και αυχεναλγία, αντίστοιχα. Από τα αποτελέσματα προέκυψε ότι οι διασώστες ανήκουν σε ομάδα «υψηλής επικινδυνότητας» για καταπόνηση της σπονδυλικής τους στήλης. Στατιστικά σημαντικοί ενοχοποιητικοί παράγοντες για οσφυαλγία αποδείχθηκαν οι «ώρες εργασίας την εβδομάδα» (x2(9)=24,011, p<0,05), η «ανύψωση βάρους >25 kg» (x2(1)=6,556, p<0,05), η ηλικία (x2(8)=88,578, p<0,05) και ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) (x2(3)=49,536, p<0,05). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το συγκεκριμένο επάγγελμα ανήκει στην κατηγορία «υψηλού κινδύνου», καθώς οι επαγγελματικές υποχρεώσεις επιβαρύνουν σημαντικά το μυοσκελετικό σύστημα. Εκτός από τη σωματική επιβάρυνση θα πρέπει να διερευνηθούν και οι ψυχολογικοί παράγοντες, οι οποίοι πιθανόν να επιδρούν στην εμφάνιση μυοσκελετικού άλγους.
Λέξεις-κλειδιά: οσφυαλγία, παράγοντες κινδύνου, Ανύψωση βάρους, Πληρώματα ασθενοφόρων
ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, 30(2), 205-211, 2013 - Ερευνητική εργασία