Διαταραχές ούρησης µετά από κρανιοεγκεφαλική κάκωση
Σ. Παπακώστα, Χ. Κωνσταντινίδης
Οι δηµοσιεύσεις στη διεθνή βιβλιογραφία αναφορικά µε τη λειτουργία της ούρησης µετά από Κρανιοεγκεφαλικές Κακώσεις (ΚΕΚ) είναι ιδιαίτερα περιορισµένες. Σε λίγες µελέτες που πραγµατεύονται τις ΚΕΚ υπάρχει αναφορά σχετική µε τη λειτουργία της ούρησης. Σε αυτές, διαταραχές της ούρησης αναδεικνύονται σε εντυπωσιακά ποσοστά. Σε ασθενείς µετά από σοβαρού βαθµού ΚΕΚ η εµµένουσα ακράτεια ούρων συχνά οφείλεται σε υπερλειτουργία του εξωστήρα µε ταυτόχρονη συνεργική δράση του σφιγκτηριακού µηχανισµού. Ακόµη και σε ασυµπτωµατικούς ασθενείς, η ουροδυναµική µελέτη ανέδειξε υπερλειτουργία του εξωστήρα µε ή χωρίς δυσσυνέργεια, ή κύστη χαµηλής διατασιµότητας σε ποσοστό 55% αυτών. Η ακράτεια ούρων κατά την οξεία φάση µετά από ΚΕΚ σχετίζεται µε χειρότερη πρόγνωση όσον αφορά στη µελλοντική λειτουργική αποκατάσταση του ασθενούς. Τα αίτια που προκαλούν διαταραχές στο µηχανισµό της ούρησης µετά από ΚΕΚ είναι συχνά δύσκολο να προσδιοριστούν. Σε πολυτραυµατίες, τραυµατισµοί της σπονδυλικής στήλης ή της πυέλου είναι δυνατό να προκαλέσουν διαταραχές της ούρησης. Όταν τα παραπάνω αίτια αποκλεισθούν, θα πρέπει να αναζητηθούν βλάβες σε ανώτερα κέντρα ελέγχου της ούρησης. Η ΚΕΚ συνεπάγεται ενδοεγκεφαλικό οίδηµα, υποξία και νέκρωση κυττάρων του εγκεφαλικού φλοιού. Η χορήγηση υγρών στον ασθενή, η συνυπάρχουσα δυσκοιλιότητα και η χορηγούµενη φαρµακευτική αγωγή αποτελούν επιπρόσθετους επιβαρυντικούς παράγοντες διαταραχών της ούρησης. Η ΚΕΚ στην οξεία φάση προκαλεί απορρύθµιση των επιπέδων ινσουλίνης στο αίµα, αύξηση του σακχάρου στον ορό, αυξηµένη γλυκοζουρία και δυσλειτουργίες της υπόφυσης, όπως απρόσφορη έκκριση αντιδιουρητικής ορµόνης, µε αποτέλεσµα αυξηµένο όγκο ούρων και υπονατριαιµία. Συνυπάρχουσα κατάθλιψη ενδεχοµένως να επηρεάζει αρνητικά τη φυσιολογική διαδικασία της ούρησης. Επιπλέον, οι διαταραχές ούρησης συσχετίζονται µε υποτροπιάζουσες ουρολοιµώξεις, νοσηρότητα και παρατεταµένη νοσηλεία του ασθενούς. Η ακράτεια ούρων αποτελεί έναν επιπλέον επιβαρυντικό παράγοντα για τους συνοδούς – φροντιστές των ατόµων αυτών. Οι διαταραχές ούρησης µετά από ΚΕΚ σχετίζονται άµεσα µε την ποιότητα ζωής του ασθενούς και του οικογενειακού του περιβάλλοντος. Επηρεάζουν την αποκατάσταση του ασθενούς, µε επιπτώσεις στη νοσηρότητα, στο χρόνο νοσηλείας, στη συµµόρφωσή του στα προγράµµατα φυσικοθεραπείας και εργοθεραπείας, στην ψυχολογική του κατάσταση και στη µελλοντική κοινωνική και επαγγελµατική του επανένταξη. Αντιθέτως, ο έλεγχος της ούρησης επιτρέπει τη συµµετοχή του ατόµου σε κοινωνικές δραστηριότητες συµβάλλοντας στην ολοκληρωµένη επανένταξή του. Τα παραπάνω αναδεικνύουν µε σαφήνεια την ανάγκη για περαιτέρω παρατήρηση, έρευνα και ενασχόληση µε την ανάδειξη και αντιµετώπιση διαταραχών της ούρησης σε ασθενείς µετά από ΚΕΚ.
Λέξεις-κλειδιά: Κρανιοεγκεφαλική κάκωση, Ακράτεια ούρων, ΚΕΚ, Διαταραχές ούρησης
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΥΡΟΛΟΓΙΑ, 24(4), 255-262, 2012 - Ανασκόπηση