Bρογχοσκοπική μείωση του πνευμονικού όγκου στο προχωρημένο εμφύσημα: Nεότερες μέθοδοι, ασφάλεια και αποτελεσματικότητα
Φ. Εμμανουήλ, Ν. Κουφός, Ν. Κουλούρης, Μ. Αλχανάτης, Γ. Στρατάκος
Μεγάλες πολυκεντρικές μελέτες έχουν δείξει την αποτελεσματικότητα της χειρουργικής μείωσης πνευμονικού όγκου (LVRS) στη βελτίωση των λειτουργικών παραμέτρων και της ικανότητας για άσκηση σε επιλεγμένες ομάδες ασθενών με σοβαρό πνευμονικό εμφύσημα ιδίως των άνω λοβών. Στο μεταξύ, μια σειρά από βρογχοσκοπικές τεχνικές μείωσης του πνευμονικού όγκου αναπτύχθηκαν με σκοπό τη μείωση του περιεγχειρητικού κινδύνου και κόστους: Παράκαμψη των αεραγωγών με δημιουργία οπών υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση, βρογχοσκοπική μείωση πνευμονικoύ όγκου με μονόδρομες ενδοβρογχικές βαλβίδες, συρμάτινα ελάσματα, χρήση ατμού καθώς και «βιολογική» μείωση όγκου μέσω κυψελιδικής πλήρωσης με βιοπολυμερές υλικό. Οι μέθοδοι αυτές είναι ασφαλέστερες, δεν εμφανίζουν σοβαρές επιπλοκές, και απαιτούν πολύ λιγότερες υποδομές και επεμβατική εμπειρία. Η παράκαμψη των αεραγωγών συνδέεται με σημαντική βελτίωση όλων των εξεταζομένων παραμέτρων που όμως δεν έχει διάρκεια και πολύ σύντομα εκμηδενίζεται. Οι μονόδρομες βαλβίδες και οι μεθόδοι κυψελιδικής πλήρωσης αντίθετα παρουσιάζουν ουσιώδη και διαρκή βελτίωση των παραμέτρων αντοχής στην άσκηση και της ποιότητας ζωής. Η μέθοδος κυψελιδικής πλήρωσης συγκεντρώνει επιπλέον πλεονεκτήματα (βελτίωση λειτουργικών (σπιρομετρικών) τιμών, βελτίωση παραμέτρων ποιότητας ζωής, δυνατότητας για άσκηση, και δύσπνοιας τόσο σε επιλεγμένους ασθενείς με ετερογενές εμφύσημα των άνω λοβών όσο και σε ασθενείς με ομοιογενές εμφύσημα για τους οποίους οι υπόλοιπες τεχνικές βρογχοσκοπικές ή χειρουργικές δεν ενδείκνυνται. Μειονέκτημά της αποτελεί η μη αναστρεψιμότητα της παραγόμενης μείωσης όγκου, στο πρότυπο της χειρουργικής μεθόδου. Η χρήση των ελασμάτων και του ατμού απαιτεί ακόμη μεγάλο αριθμό ερευνητικών μελετών πριν μπορέσουν να αξιολογηθούν τα αποτελέσματά τους. Προς το παρόν, τα ερευνητικά δεδομένα αποτελεσματικότητας δεν κρίνονται οριστικά επαρκή για την έκδοση επίσημων θεραπευτικών συστάσεων από τις ρυθμιστικές αρχές. Το ζήτημα της αναλογίας κόστους/οφέλους παραμένει επίσης υπό αξιολόγηση. Νέες εκτενέστερες πολυκεντρικές μελέτες βρίσκονται σε εξέλιξη για την περαιτέρω αποσαφήνιση του βέλτιστου κλινικού φαινοτύπου και την τεκμηρίωση αυτής της νέας ανατρεπτικής προσέγγισης στο βαρύ πνευμονικό εμφύσημα.
Λέξεις-κλειδιά: Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, Εμφύσημα, Επεμβατική Πνευμονολογία, Βρογχοσκοπική μείωση πνευμονικού όγκου, Ενδοβρογχικές βαλβίδες, Μέθοδοι κυψελιδικής πλήρωσης, Ενδοβρογχικά ελάσματα, Παράκαμψη αεραγωγών, Θεραπευτική βρογχοσκόπηση
ΠΝΕΥΜΩΝ, 25(1), 22-35, 2012 - Ανασκόπηση