Νεκρωτική εντεροκολίτιδα και πρόωρα νεογνά
Α. Μπιλάλη, Χ. Μπαρτσόκας, Ε. Βελονάκης
Η νεκρωτική εντεροκολίτιδα (ΝΕΚ) είναι πολυπαραγοντική νόσος που προκαλεί οξεία νεκρωτική ισχαιμία και μπορεί να προσβάλλει τόσο το λεπτό όσο και το παχύ έντερο. Είναι η πιο συχνή, σοβαρή και πολλές φορές θανατηφόρα νόσος του γαστρεντερικού συστήματος των πρόωρων νεογνών. Παρατηρείται κυρίως σε πρόωρα νεογνά, αλλά μπορεί να προσβάλλει και τελειόμηνα. Αρκετά ζητήματα υπό διερεύνηση, όπως η άγνωστη παθογένεια, η ανεπαρκής και συχνά δύσκολη θεραπευτική προσέγγιση, καθώς και η έλλειψη μιας κοινής και αποτελεσματικής στρατηγικής πρόληψης, καθιστούν τη νόσο αυτή ένα αίνιγμα στην καθημερινή κλινική πρακτική. Η ΝΕΚ εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό κλινικό πρόβλημα, καθώς ο επιπολασμός της μεταξύ των νεογνών με πολύ χαμηλό βάρος γέννησης (500−1.500 g) είναι 7−14% και η θνητότητά της κυμαίνεται από 20−50%. Η συχνότητα εμφάνισης της ΝΕΚ, καθώς και η θνητότητά της, σχετίζονται αντίστροφα με το βάρος γέννησης και την ηλικία κύησης. Η έλλειψη κατάλληλων προληπτικών και θεραπευτικών μέτρων έχει ως αποτέλεσμα ένα σημαντικό ποσοστό (20−40%) νεογνών με ΝΕΚ να υφίσταται χειρουργική επέμβαση, ενώ το 10−30% των περιπτώσεων της ΝΕΚ εμφανίζει σημαντική νοσηρότητα με πεπτικά, νευρολογικά, οπτικά και ακουστικά προβλήματα. Παρά τη συστηματική έρευνα, δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως οι προδιαθεσικοί παράγοντες της συχνότητας εμφάνισης της νόσου, καθώς και ο μηχανισμός δράσης τους. Η ανωριμότητα πάντως του γαστρεντερικού συστήματος λόγω προωρότητας σε συνδυασμό με το χαμηλό βάρος γέννησης αποτελούν τους πλέον σημαντικούς παράγοντες κινδύνου αναφορικά με την εμφάνιση της ΝΕΚ. Η νοσολογική εικόνα της ΝΕΚ είναι εξαιρετικά ευρεία και περιλαμβάνει συμπτώματα και σημεία τόσο από το γαστρεντερικό σύστημα όσο και γενικά, ενώ η διάγνωση της νόσου στηρίζεται στην κλινική εικόνα και στα αποτελέσματα του ακτινολογικού ελέγχου. Η θεραπευτική αντιμετώπιση της ΝΕΚ περιλαμβάνει τη φαρμακευτική αγωγή και τη χειρουργική επέμβαση και εξαρτάται κατά κύριο λόγο από το στάδιο της νόσου. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της ΝΕΚ έχουν μειώσει σημαντικά τόσο τη νοσηρότητα όσο και τη θνητότητα της νόσου. Οι στρατηγικές πρόληψης της ΝΕΚ περιλαμβάνουν το ανθρώπινο γάλα, την κατάλληλη εντερική σίτιση, την προγεννητική χορήγηση κορτικοστεροειδών, τα εντερικά αντιβιοτικά, τα προβιοτικά, τα πρεβιοτικά, την οξινοποίηση της εντερικής σίτισης, την αργινίνη και την ερυθροποιητίνη.
Λέξεις-κλειδιά: διάγνωση, πρόληψη, Πρόωρα νεογνά, Νεκρωτική εντεροκολίτιδα
ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, 29(3), 290-310, 2012 - Ανασκόπηση