Διατροφικές Συνήθειες και Προληπτικός Έλεγχος στους Επαγγελματίες Υγείας
Κ. Μαντζιαβά, Α. Βενέτη, Δ. Παλητζήκα, Γ. Βόσνιακ
Εισαγωγή: Πολλές χώρες, περιλαμβανομένης της Ελλάδας, έχουν εκδώσει ειδικές διατροφικές οδηγίες για τους πολίτες τους. Οι οδηγίες αυτές προτρέπουν την υιοθέτηση ενός ισορροπημένου διαιτολογίου, με έμφαση στο πρότυπο της μεσογειακής διατροφής και στη μείωση των διατροφικών καταχρήσεων. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η καταγραφή των διατροφικών συνηθειών των Ελλήνων επαγγελματιών υγείας και η διερεύνηση πιθανών συσχετίσεών τους με τα επίπεδα παχυσαρκίας και τη μέτρηση των διαφόρων εργαστηριακών τιμών (γλυκόζης, λιπιδίων) στο αίμα τους. Υλικό και Μέθοδος: Η μελέτη πραγματοποιήθηκε κατά το διάστημα Ιανουαρίου−Μαρτίου 2009 και σε αυτή συμμετείχαν εργαζόμενοι από διάφορα νοσοκομεία της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και της επαρχίας. Η μέθοδος δειγματοληψίας που ακολουθήθηκε ήταν η δειγματοληψία κατά συστάδες. Στη μελέτη συμμετείχαν 212 εργαζόμενοι, με ποσοστό απόκρισης 95,5%. Μετά από ανασκόπηση της σχετικής βιβλιογραφίας κατασκευάστηκε ένα αυτοσυμπληρούμενο ερωτηματολόγιο ειδικά για τους σκοπούς αυτής της μελέτης. Στη στατιστική ανάλυση χρησιμοποιήθηκαν ο έλεγχος Student t, ο έλεγχος Z του Wilcoxon, ο έλεγχος x2, ο συντελεστής συσχέτισης gamma, ο συντελεστής συσχέτισης r και ο δείκτης kappa του Cohen. Αποτελέσματα: Περισσότεροι από τους μισούς εργαζόμενους είχαν βάρος σώματος μεγαλύτερο από το κανονικό (n=108, 51%), ενώ πολλοί από αυτούς έτειναν να το υποεκτιμούν (n=60, 28,3%). Το κάπνισμα ήταν επίσης συχνή συνήθεια (n=85, 40,1%), ενώ το οινόπνευμα ήταν λιγότερο συχνή (n=30, 14,1%). Οι περισσότεροι συμμετέχοντες έκαναν καθιστική ζωή και ασκούνταν σχετικά λίγο (n=111, 52,4%). Όσον αφορά στη συχνότητα μέτρησης των εργαστηριακών τιμών, οι περισσότεροι συμμετέχοντες μετρούσαν την πίεσή τους μία φορά την εβδομάδα ή λιγότερο συχνά (n=198, 93,4%), ενώ το επίπεδο σακχάρου και των λιπιδίων τους μία φορά το εξάμηνο ή το χρόνο (n=134, 63,5% και n=140, 66%, αντίστοιχα). Ένα αξιοσημείωτο ποσοστό των συμμετεχόντων πραγματοποιούσε τις μετρήσεις αυτές πολύ σπάνια ή και ποτέ. Το 65,1% (n=138) των επαγγελματιών υγείας κατανάλωναν 2−3 γεύματα ημερησίως και ένα γεύμα εκτός σπιτιού εβδομαδιαία. Περισσότεροι από τους μισούς ακολουθούσαν μεσογειακή δίαιτα σε 3 ή λιγότερα γεύματα εβδομαδιαία, ενώ οι παχύσαρκοι (r=0,18, p=0,010) και οι άνδρες [x2(3)=8,0, p=0,045] κατανάλωναν περισσότερο συχνά κόκκινο κρέας και λιγότερο συχνά λευκό κρέας και ψάρι. Επίσης, οι μισοί περίπου συμμετέχοντες κατανάλωναν >3 ημέρες της εβδομάδας γαλακτοκομικά προϊόντα, ιδιαίτερα όσα έχουν χαμηλά λιπαρά. Συμπεράσματα: Φαίνεται ότι οι εργαζόμενοι στα νοσοκομεία, παρά τις περισσότερες γνώσεις τους στα θέματα της υγείας, ακολουθούν κακή διατροφή, καθιστική ζωή και δεν παρακολουθούν συστηματικά την υγεία τους.
Λέξεις-κλειδιά: Δείκτης μάζας σώματος, Μεσογειακή διατροφή, Προληπτικές εξετάσεις
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ, 50(3), 332-339, 2011 - Ερευνητική εργασία