Εκτίμηση αποδοτικότητας ελληνικών δημόσιων νοσοκομείων
Μ. Καλογεροπούλου
ΣΚΟΠΟΣ Η εκτίμηση της αποδοτικότητας των ελληνικών δημόσιων νοσοκομείων και ο προσδιορισμός τρόπων βελτίωσης του βαθμού αξιοποίησης των διατιθέμενων πόρων από τις μη αποδοτικές νοσοκομειακές μονάδες. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Για τη μέτρηση της αποδοτικότητας επιλέχθηκε ένα δείγμα 25 γενικών δημόσιων νοσοκομείων της Αττικής, τα οποία παρουσιάζουν σημαντικές ομοιότητες ως προς την πληρότητα, τη ζήτηση και το εύρος των υπηρεσιών. Η μέθοδος που εφαρμόστηκε για τη μέτρηση της αποδοτικότητας ήταν η μέθοδος των Βέλτιστων Προτύπων (DEA) και, συγκεκριμένα, το μοντέλο γραμμικού προγραμματισμού για την ελαχιστοποίηση των εισροών, που εκτιμά το βαθμό στον οποίο κάθε μονάδα του δείγματος μπορεί να μειώσει την ποσότητα των εισροών του ώστε να παράγει μια συγκεκριμένη ποσότητα εκροών, και το μοντέλο γραμμικού προγραμματισμού για τη μεγιστοποίηση των εκροών, που εκτιμά το βαθμό στον οποίο κάθε μονάδα του δείγματος είναι δυνατόν να αυξήσει την ποσότητα των εκροών, χρησιμοποιώντας συγκεκριμένη ποσότητα εισροών. Ως εισροές χρησιμοποιήθηκαν ο συνολικός αριθμός των κλινών που διαθέτει κάθε νοσοκομειακή μονάδα, ο συνολικός αριθμός του προσωπικού και οι δαπάνες οι οποίες απαιτούνται για τη λειτουργία της κάθε νοσοκομειακής μονάδας, ενώ ως εκροές χρησιμοποιήθηκαν ο αριθμός των νοσηλευθέντων ασθενών, ο αριθμός των χρησιμοποιούμενων κλινοημερών, ο αριθμός των ιατρικών περιστατικών που προσέρχονταν για εξέταση στα εξωτερικά ιατρεία, ο αριθμός των εργαστηριακών εξετάσεων που διενεργούνταν και ο αριθμός των χειρουργικών εξετάσεων που πραγματοποιούνταν ετησίως. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, η πλειονότητα των δημόσιων νοσοκομείων (64%) του δείγματος είναι αποδοτικά. Για τη βελτιστοποίηση της αποδοτικότητας των μη αποδοτικών νοσοκομείων απαιτείται μείωση του αριθμού των κλινών κατά 4,5%, του αριθμού του προσωπικού κατά 4,6% και του συνόλου των δαπανών κατά 4,5% −βάσει του μοντέλου ελαχιστοποίησης των εισροών− ή αύξηση του αριθμού των νοσηλευθέντων ασθενών κατά 5,2%, των κλινοημερών κατά 5,5%, του αριθμού των εργαστηριακών εξετάσεων κατά 6,2%, των εξετάσεων στα εξωτερικά ιατρεία κατά 4,1% και των χειρουργικών επεμβάσεων κατά 3,4%, με βάση το μοντέλο αύξησης των εκροών της DEA. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η αποδοτικότητα αξιολογεί τα αποτελέσματα μιας υγειονομικής μονάδας ή ενός συστήματος υγείας, στο σύνολό του, σε σχέση με τους παραγωγικούς πόρους που χρησιμοποιούνται. Η εκτίμησή της είναι αναγκαία για την επιλογή των κατάλληλων αποδοτικών ιατρικών μέτρων, των προγραμμάτων και υπηρεσιών υγείας που να μετατρέπουν ικανοποιητικά τις εισροές σε εκροές, για μείωση του κόστους και αύξηση της ικανοποίησης των χρηστών.
Λέξεις-κλειδιά: Αποδοτικότητα, ελλάδα, νοσοκομείο, Μέθοδος βέλτιστων προτύπων
ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, 28(6), 794-803, 2011 - Ερευνητική εργασία