Η αντιγραφή στις ιατρικές σχολές της Ελλάδας – Ποσοτική εκτίμηση του φαινομένου και προτάσεις θεραπείας του
Γ. Μπαζούκης, Γ. Δημολιάτης
ΣΚΟΠΟΣ Σημαντικό μέρος της παθογένειας του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος οφείλεται στα φαινόμενα ακαδημαϊκής απάτης (cheating), που δεν είναι ούτε νέα ούτε ελληνική αποκλειστικότητα. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η ποσοτική εκτίμηση της αντιγραφής στις ιατρικές σχολές και οι προτάσεις θεραπείας της. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Χρησιμοποιήθηκαν τέσσερις διαφορετικές πηγές απόψεων: 188 φοιτητών Ιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων για την επιστήμη τους, τη σχολή τους και την προσωπική τους ζωή (1998), 487 φοιτητών έξι ιατρικών σχολών της χώρας στη δοκιμή επικύρωσης του εργαλείου μέτρησης εκπαιδευτικού περιβάλλοντος σχολών υγείας "DREEM" (2007), 246 φοιτητών, που εξετάστηκαν την περίοδο Σεπτεμβρίου 2009 από το Εργαστήριό μας, για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της κλήρωσης με την οποία τοποθετήθηκαν στα καθίσματα, και 429 πτυχιούχων έξι ιατρικών σχολών της χώρας στη δοκιμή επικύρωσης του εργαλείου μέτρησης εκβάσεων του προγράμματος σπουδών μιας ιατρικής σχολής «ΜΠΟΡΩ!» (2009). ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Το 1998, ποσοστό 72% πίστευαν ότι υπήρχαν φοιτητές που περνούσαν μαθήματα με αντιγραφή, 59% γνώριζαν τέτοιους συμφοιτητές τους και 12% είχαν δηλώσει ότι πέρασαν οι ίδιοι κατά διάμεσο όρο ένα μάθημα με αντιγραφή. Επίσης, 65% πίστευαν ότι υπήρχαν φοιτητές που περνούσαν μαθήματα με μέσον, 30% γνώριζαν τέτοιους συμφοιτητές τους και 2% δήλωσαν ότι οι ίδιοι πέρασαν ένα τουλάχιστον μάθημα με αυτόν τον τρόπο. Το 2007, 44% συμφώνησαν ότι η αντιγραφή ήταν ένα πρόβλημα στη σχολή τους, 29% διαφώνησαν και 27% ήταν αβέβαιοι. Βαθμολόγησαν τις σχολές στο θέμα της αντιγραφής με 4,4 στην κλίμακα 0=χείριστα έως 10=άριστα και 3% των 1.393 αλλαγών που θα έκαναν στη σχολή τους αναφέρονταν στην αντιγραφή, στην αξιοκρατία και στην αντικειμενικότητα στις εξετάσεις. Το συχνότερο πλεονέκτημα της κλήρωσης που αναφέρθηκε από τους εξετασθέντες ήταν ο περιορισμός της αντιγραφής (67/297=23%), που ταυτόχρονα ήταν και το συχνότερο μειονέκτημα το οποίο αναφέρθηκε (31/304=10%). Τέλος, από τις 469 αλλαγές, τις οποίες οι πτυχιούχοι θα έκαναν στη σχολή τους, 3 (1%) αναφέρονταν άμεσα στην αντιγραφή και 37 (8%) στην αξιοκρατία και στην αντικειμενικότητα στις εξετάσεις. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Πριν από μια δωδεκαετία, τουλάχιστον 12% των φοιτητών πέρασε κατά διάμεσο όρο ένα μάθημα με αντιγραφή και 2% ένα τουλάχιστον μάθημα με μέσον, ποσοστά που, ακολουθώντας την πρόοδο της τηλεπικοινωνιακής τεχνολογίας, εκτιμώνται υψηλότερα σήμερα. Η αντιγραφή αποτελεί πρόβλημα και στις ιατρικές σχολές, δηλητηριάζει το εκπαιδευτικό γίγνεσθαι, δημιουργεί αδικίες σε βάρος όσων δεν αντιγράφουν και δεν δημιουργεί τις καλύτερες προϋποθέσεις για την υγεία των ασθενών του αύριο. Η κλήρωση καθισμάτων, θεμάτων και διαδοχής εξεταζομένων μαθημάτων αποτελεί ένα αμερόληπτο και αποτελεσματικό μέσο περιορισμού της. Συζητείται ένα συμβόλαιο ακαδημαϊκής εντιμότητας, καθώς και άλλα πρακτικά μέτρα. Η κατανόηση των βαθύτερων αιτίων της είναι αναγκαία για την εξάλειψη της αντιγραφής.
Λέξεις-κλειδιά: Εκπαιδευτικό περιβάλλον/κλίμα, ελλάδα, Εξετάσεις, Ιατρική εκπαίδευση, Προπτυχιακοί φοιτητές, Αντιγραφή, Απάτη
ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, 28(3), 390-399, 2011 - Ερευνητική εργασία