Αξιολόγηση Γνώσεων και Στάσεων των Γονέων Παιδιατρικών Ασθενών για τους Πυρετικούς Σπασμούς. Πιλοτική Μελέτη
Ε. Ταμβάκη, Ε. Παπαθανάσογλου, Β. Μάτζιου, Μ. Γιαλετσέλη, Μ. Γιαννακοπούλου
Εισαγωγή: Οι πυρετικοί σπασμοί εμφανίζονται συχνά στην παιδική ηλικία και έχουν καλή πρόγνωση. Όμως, προκαλούν φόβο και άγχος στους γονείς. Σκοπός: (α) Η προσαρμογή στην ελληνική γλώσσα και η στάθμιση του ερωτηματολογίου KCAP (Febrile Convulsions and Parental Knowledge, Concerns, Attitudes and Practices), καθώς και (β) η αξιολόγηση των γνώσεων, των στάσεων, των ανησυχιών και των πρακτικών αντιμετώπισης των Ελλήνων γονέων σχετικά με τους πυρετικούς σπασμούς. Υλικό-Μέθοδος: Πιλοτική περιγραφική μελέτη συσχετίσεων, που πραγματοποιήθηκε από Σεπτέμβριο−Νοέμβριο του 2008, σε δύο παιδιατρικά νοσοκομεία της Αθήνας, σε δείγμα γονέων 132 νοσηλευόμενων παιδιών. Πραγματοποιήθηκε μετάφραση του ερωτηματολογίου KACP στην ελληνική γλώσσα, αντίστροφη μετάφραση στην αγγλική και έλεγχος από ομάδα ειδικών. Κατά τη στατιστική επεξεργασία με το πρόγραμμα Statistical Package for Social Sciences (SPSS) v. 13.0, εφαρμόστηκε έλεγχος αξιοπιστίας εσωτερικής συνοχής (Cronbach’s α), αξιοπιστίας επαναδοκιμασίας (McNemar test), περιγραφική στατιστική και μελέτη με τη δοκιμασία x2, σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας α=0,05. Αποτελέσματα: Το ποσοστό ανταπόκρισης ήταν 88% (132/150). Η αξιοπιστία εσωτερικής συνοχής του εργαλείου ήταν ικανοποιητική (Cronbach’s α=0,71) και η σταθερότητα μέτρησης υψηλή (κ=0,99, McNemar test p>0,05). Η μέση ηλικία των συμμετεχόντων ήταν 37,7±7,37 έτη, το 72,7% ήταν μητέρες, το 90,2% προερχόταν από οικογένεια με δύο γονείς, το 59,2% ήταν απόφοιτοι λυκείου, ενώ το 10,6% δήλωσε ότι είχε προσωπική εμπειρία πυρετικών σπασμών από κάποιο παιδί του. Οι Έλληνες γονείς (86%) φαίνεται να αναγνωρίζουν τον πυρετό ως αιτία εμφάνισης σπασμών και διαχωρίζουν τους πυρετικούς σπασμούς από την «επιληψία» (73,5%). Όμως, πιστεύουν ότι οι σπασμοί θα προκαλέσουν εγκεφαλική βλάβη (90,1%), ότι πρέπει να μετρούν τη θερμοκρασία του παιδιού συχνά (84,1%) και ότι η οσφυονωτιαία παρακέντηση δεν αποτελεί απαραίτητη διαγνωστική εξέταση (45,5%). Ανησυχούν κυρίως για τα επακόλουθα και τις τυχόν επιπλοκές των πυρετικών σπασμών, περιλαμβανομένης της εγκεφαλικής βλάβης (65,2%), της πιθανής επακόλουθης επιληψίας (54,6%), της επανεμφάνισης του επεισοδίου σπασμών (68,9%) και της πιθανότητας θανάτου του παιδιού (59,1%). Οι λανθασμένες πρακτικές που εφαρμόζουν είναι κυρίως η διάνοιξη του στόματος του παιδιού, με τη βία, τη στιγμή της κρίσης (59,1%) και η ακινητοποίηση του παιδιού (67,4%). Η δομή της οικογένειας (p=0,011), το εκπαιδευτικό επίπεδο (p=0,012) και η προηγούμενη εμπειρία (p=0,021) των γονέων επηρεάζουν συγκεκριμένες γνώσεις, στάσεις και πρακτικές αντιμετώπισης σχετικά με τους πυρετικούς σπασμούς. Συμπεράσματα: Το ερωτηματολόγιο KACP είναι αξιόπιστο και κατάλληλο για χρήση στον ελληνικό πληθυσμό. Η εγκυρότητά του όμως πρέπει να επαληθευτεί σε μελλοντικές μελέτες. Οι Έλληνες γονείς φαίνεται ότι χρειάζονται πληροφόρηση και εκπαίδευση για μια ορθότερη διαχείριση του παιδιού με πυρετικούς σπασμούς στο σπίτι.
Λέξεις-κλειδιά: αντιμετώπιση, διαχείριση, γνώσεις γονέων, παιδιατρικοί ασθενείς, Πυρετικοί σπασμοί
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ, 50(1), 72-84, 2011 - Ερευνητική εργασία