H νοσοκομειακή κλίμακα άγχους και κατάθλιψης. Μια ποσοτική ανάλυση σε εξωτερικούς παθολογικούς ασθενείς, εξωτερικούς ψυχιατρικούς ασθενείς και άτομα του γενικού πληθυσμού
X. Χριστοδούλου, Ι. Μιχόπουλος, Κ. Τουρνικιώτη, Α. Δουζένης, Γ. Μπούρας, Δ. Σερέτης, Β. Κονταξάκης, Λ. Λύκουρας
Τα καταθλιπτικά και αγχώδη συμπτώματα αποτελούν τις πλέον συχνές ψυχιατρικές εκδηλώσεις, οι οποίες επιπλέκουν το χειρισμό και την πρόγνωση των ασθενών με σωματικές νόσους. Η Κλίμακα Άγχους και Κατάθλιψης στο Γενικό Νοσοκομείο (Hospital Anxiety and Depression Scale, HADS) είναι ένα αξιόπιστο, έγκυρο και πρακτικό εργαλείο, για την αναγνώριση (ταυτοποίηση) του άγχους και/ή της κατάθλιψης, όπως επίσης για την ποσοτική εκτίμηση αυτών. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η συγκριτική ανάλυση των ψυχομετρικών ιδιοτήτων της HADS, μεταξύ των εξωτερικών ασθενών της Παθολογικής και της Ψυχιατρικής Κλινικής και ατόμων του γενικού πληθυσμού. Στη μελέτη περιλαμβάνονται συνολικά 264 άτομα, εκ των οποίων 95 είναι εξωτερικοί παθολογικοί ασθενείς, 79 εξωτερικοί ψυχιατρικοί ασθενείς και 90 άτομα από το γενικό πληθυσμό. Η διάγνωση των ψυχιατρικών ασθενών έγινε με βάση τα κριτήρια του Διαγνωστικού και Στατιστικού εγχειριδίου της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας (DSM IV TR). Στη μελέτη δεν συμπεριλαμβάνονται άτομα με ψυχωσικές διαταραχές και οργανικά ψυχοσύνδρομα. Οι ασθενείς με καταθλιπτικές διαταραχές χωρίσθηκαν σε τρεις ομάδες: μείζονα κατάθλιψη, δυσθυμική διαταραχή και διαταραχή προσαρμογής μεικτή με άγχος και καταθλιπτική διάθεση. Στο σύνολο των ασθενών χορηγήθηκαν η Κλίμακα Άγχους και Κατάθλιψης στο Γενικό Νοσοκομείο (HADS), το ερωτηματολόγιο της κατάθλιψης του Beck (Beck Depression Inventory, BDI) και η υποκλίμακα του Καταστασιακού (state) Άγχους του Ερωτηματολογίου Καταστασιακού και Δομικού (trait) Άγχους (State-Trait Anxiety Inventory, STAI-S) ενώ στα άτομα του γενικού πληθυσμού μόνο η HADS. Σε όλες τις ψυχομετρικές κλίμακες, η ομάδα των ψυχιατρικών ασθενών παρουσιάζει σημαντικά υψηλότερη βαθμολογία συγκριτικά με τους παθολογικούς ασθενείς και την ομάδα ελέγχου. Αντιστοίχως, η ομάδα των παθολογικών ασθενών εμφάνισε στατιστικά σημαντικά υψηλότερη βαθμολογία σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Μεταξύ των ψυχιατρικών εξωτερικών ασθενών, σημαντικά υψηλότερη βαθμολογία στη Νοσοκομειακή Κλίμακα Άγχους και Κατάθλιψης και στην υποκλίμακα της κατάθλιψης αυτής, σημειώνουν οι ασθενείς με μείζονα κατάθλιψη και ακολουθούν αυτοί που πάσχουν από δυσθυμική διαταραχή και διαταραχή προσαρμογής μεικτή με άγχος και καταθλιπτική διάθεση. Η Νοσοκομειακή Κλίμακα Άγχους και Κατάθλιψης φαίνεται να έχει τη δυνατότητα να προσδιορίσει και να ποσοτικοποιήσει τα αγχώδη και καταθλιπτικά συμπτώματα σε εξωτερικούς ψυχιατρικούς και παθολογικούς ασθενείς αλλά και σε άτομα του γενικού πληθυσμού. Επιπροσθέτως, η υποκλίμακα της κατάθλιψης της HADS, δύναται να διαφοροποιήσει τις κύριες καταθλιπτικές διαταραχές.
Λέξεις-κλειδιά: Κατάθλιψη, Άγχος, Εξωτερικοί παθολογικοί ασθενείς, Εξωτερικοί ψυχιατρικοί ασθενείς
ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ, 21(4), 279-286, 2010 - Ερευνητική εργασία