Ανάπτυξη Προγράμματος Εμβολιαστικής Κάλυψης των Επαγγελματιών Υγείας
Μ. Σαρίδη, Α. Τόσκα, Ι. Κυριαζής, Α. Κριεμπάρδης, Α. Αλλωνιστιώτη, Μ. Αθανασοπούλου, Κ. Φαρμάκη
Εισαγωγή: Οι επαγγελματίες υγείας λόγω της άμεσης επαφής τους με ασθενείς και βιολογικά υγρά, βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο έκθεσης και πιθανής μετάδοσης νοσημάτων, τα οποία μπορούν να προληφθούν με τον εμβολιασμό. Ο εμβολιασμός, καθώς και ο τακτικός έλεγχος είναι καθήκον και υποχρέωση κάθε εργαζόμενου στο χώρο της υγείας αλλά και αναγκαίος για την προάσπιση της υγείας του και της υγείας των ασθενών. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση του ανοσολογικού προφίλ των εργαζομένων σε ένα νοσοκομείο, καθώς και η ενημέρωση και η ανάπτυξη ενός στοχευμένου προγράμματος εμβολιαστικής κάλυψης. Υλικό-Μέθοδος: Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 338 εργαζόμενοι σε ένα επαρχιακό Γενικό Νοσοκομείο. Η χρονική διάρκεια της μελέτης ήταν 2 έτη (Ιούνιος 2006−Ιούνιος 2008). Για τη συλλογή των δεδομένων αναπτύχθηκε ειδικό έντυπο με δημογραφικά δεδομένα (φύλο, ηλικία, έτη υπηρεσίας, επίπεδο εκπαίδευσης) και στοιχεία από το εμβολιαστικό ιστορικό. Έγιναν λήψεις αίματος για τον έλεγχο αντισωμάτων ηπατίτιδας Β και C και ενεργοποιήθηκε πρόγραμμα εμβολιασμού σύμφωνα με τα ατομικά δεδομένα του κάθε εργαζόμενου για την ηπατίτιδα Β και τον τέτανο. Για τη στατιστική ανάλυση των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πρόγραμμα Statistical Package for Social Sciences (SPSS) v.13. Το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας ορίστηκε σε p≤0,05. Αποτελέσματα: Συνολικά, το 60% των συμμετεχόντων ήταν νοσηλευτές, 7% ιατροί, 10% τεχνικοί και εργάτες, καθώς και 7% εργαζόμενοι στην καθαριότητα. Οι εργαζόμενοι του χειρουργικού τομέα σε ποσοστό 44% έδειξαν μεγαλύτερη προθυμία συμμετοχής στη μελέτη συγκριτικά με 17% και 10% του παθολογικού τομέα και των μονάδων εντατικής θεραπείας, αντίστοιχα. Ποσοστό 59% του συνολικού δείγματος εμβολιάστηκε για την ηπατίτιδα Β, ενώ για τον τέτανο εμβολιάστηκε μόνο το 15,4%. Δοκιμασία Mantoux έγινε στο 28% των συμμετεχόντων και ανάμεσά τους ποσοστό 28% ήταν θετικοί, χωρίς όμως να ταυτοποιηθεί πρόσφατη λοίμωξη μετά από περαιτέρω διερεύνηση. Το ποσοστό του εμβολιασμού για ηπατίτιδα Β και τέτανο αυξανόταν ανάλογα με το επίπεδο εκπαίδευσης του επαγγελματία (p<0,001). Σημαντικό εύρημα αποτέλεσε το γεγονός ότι το 65% των εμβολιασθέντων ανέπτυξε τίτλο αντισωμάτων <100 mIU/mL. Συμπεράσματα: Τα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης των επαγγελματιών υγείας βρέθηκαν σε μη ικανοποιητικά επίπεδα. Δεδομένου ότι το επίπεδο εκπαίδευσης συμβάλλει θετικά στην αύξηση του ποσοστού του εμβολιασμού, η ενημέρωση και η εκπαίδευση αποτελούν αναγκαία προϋπόθεση προκειμένου να ευαισθητοποιηθούν οι επαγγελματίες υγείας και να συμμετέχουν ενεργά στα προγράμματα εμβολιασμού.
Λέξεις-κλειδιά: Ανοσοποίηση, Εμβολιασμός, Επαγγελματίες υγείας, Ανοσολογικό προφίλ
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ, 49(4), 387-397, 2010 - Ερευνητική εργασία