Ανάπτυξη πιλοτικής εφαρμογής εικονικών ασθενών στην ελληνική ιατρική εκπαίδευση
Ε. Ντάφλη, Π.Δ. Μπαμίδης, Ν. Ντόμπρος
ΣΚΟΠΟΣ Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν ο σχεδιασμός και η υλοποίηση πιλοτικής εφαρμογής ψηφιακού εικονικού ασθενούς, σύμφωνα με τα τελευταία τεχνολογικά πρότυπα για προσομοιώσεις ηλεκτρονικών εικονικών ασθενών και τη χρήση τους στην (ηλεκτρονική) ιατρική εκπαίδευση/μάθηση. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Χρησιμοποιήθηκαν δύο προγράμματα συμπληρωματικά μεταξύ τους, το VUE και το OpenLabyrinth, που έχουν σχεδιαστεί για ανάπτυξη/υλοποίηση σεναρίων ιατρικής εκπαίδευσης. Η εφαρμογή στηρίζεται σε πρότυπα που προτείνονται από το διεθνή οργανισμό MedBiquitous, που συντονίζει διεθνώς την προσπάθεια για τη χρήση ελεύθερων και ανοικτών προτύπων στην ηλεκτρονική ιατρική εκπαίδευση. Το σενάριο του εικονικού ασθενούς της παρούσας εργασίας στηριζόταν στη στρατηγική της «εκμάθησης επικεντρωμένης στο πρόβλημα» (problem-based learning, PBL) και εφαρμόζεται σε καρδιολογικό θέμα (αντιμετώπιση θωρακικού άλγους). ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Το αναπτυγμένο σενάριο επιτρέπει στον εκπαιδευόμενο να συνεργαστεί με έναν εικονικό ασθενή μέσα από πολλαπλές επαφές, προκειμένου να τον εξετάσει, να διαλέξει διαγνωστικές εξετάσεις και τρόπους διερεύνησης, να επιλέξει διαφορετικές προσεγγίσεις και να καταλήξει σε αποφάσεις σχετικά με την αντιμετώπιση του περιστατικού και τη θεραπεία του. Προσδόθηκε όσο το δυνατόν ρεαλιστικότερο περιεχόμενο, που ενισχύεται και με την προσθήκη οπτικοακουστικού υλικού. Έτσι, προσομοιάζει τις αληθινές συνθήκες στην ιατρική πραγματικότητα και παρέχει την ευκαιρία στο χρήστη/εκπαιδευόμενο να αποκτήσει κλινικές δεξιότητες μέσα από το σύστημα και τις επιλογές του σεναρίου. Η ολοκλήρωση της εκπαιδευτικής δραστηριότητας και η αξιολόγηση του εκπαιδευόμενου επιτυγχάνεται με την παρουσίαση της τελικής του βαθμολογίας (score), αλλά και την ανατροφοδότησή του με συγκεκριμένες αναφορές για την επίδοσή του. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η εφαρμογή του εικονικού ασθενούς προσφέρει την ευκαιρία στους εκπαιδευόμενους να εξασκηθούν στη λήψη αποφάσεων σε ένα ελεύθερο κινδύνου για την υγεία των ασθενών περιβάλλον. Το όλο σύστημα απλοποιεί το διαχειριστικό έργο της συσχέτισης της εκπαίδευσης και της αξιολόγησης της προόδου εκμάθησης, ενώ αποτελεί την ψηφιακή επέκταση του εργαστηρίου κλινικών δεξιοτήτων, εξοπλισμένου με προπλάσματα. Αν και η κλινική εμπειρία με πραγματικούς ασθενείς εξακολουθεί να είναι πρωταρχικής σημασίας, η εκπαίδευση με εικονικούς ασθενείς μπορεί να επεκτείνει τη συγκεκριμένη εμπειρία και να συμπληρώσει τα κενά, αφού επιτρέπει στους φοιτητές να εκπαιδεύονται με ένα συστηματικό, ασφαλή και «προστατευμένο» τρόπο με αποτελεσματικές μεθόδους εκπαίδευσης προσαρμοσμένες στις ιδιαίτερες ανάγκες τους και το επίπεδο της εμπειρίας τους.
Λέξεις-κλειδιά: Ηλεκτρονική εκπαίδευση, Ιατρική εκπαίδευση, Εικονικοί ασθενείς, Εκμάθηση επικεντρωμένη στο πρόβλημα, Θωρακικό άλγος
ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, 27(5), 803-810, 2010 - Ερευνητική εργασία