Τεκμηριωμένοι και νεότεροι παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου στην παιδική ηλικία
Α. Χριστόδουλος, Σ. Τοκμακίδης, Ε. Δούδα, Δ. Τούσουλης, Ε. Γκίκα
ΣΚΟΠΟΣ Η διερεύνηση της συχνότητας εμφάνισης τεκμηριωμένων και νεότερων παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου σε παιδιά του δημοτικού. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 58 αγόρια και 54 κορίτσια, ηλικίας 11,4±0,4 ετών, από τη βορειοανατολική Αττική. Οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε ανθρωπομετρικές μετρήσεις, σε αξιολόγηση της διατροφής, της φυσικής δραστηριότητας και της καρδιοαναπνευστικής αντοχής, καθώς και σε εργαστηριακό έλεγχο. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Το 10,7% των μαθητών ήταν παχύσαρκοι και το 12,5% εμφάνιζαν κεντρική παχυσαρκία. Το 25,9% των κοριτσιών ανέφεραν αυξημένη πρόσληψη λίπους και κορεσμένων λιπαρών οξέων. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τα αγόρια ήταν 19% και 36,2%. Το ποσοστό των αγοριών με αυξημένη πρόσληψη χοληστερόλης (>300 mg/ημέρα) ήταν σημαντικά υψηλότερο (32,8%) σε σχέση με το αντίστοιχο των κοριτσιών (16,7%, Ρ<0,049). Σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ κοριτσιών και αγοριών διαπιστώθηκε στο ποσοστό που δεν εκπλήρωνε τις οδηγίες για συμμετοχή σε φυσικές δραστηριότητες υψηλής έντασης >30 min την ημέρα (96,3% έναντι 58,6%, αντίστοιχα, Ρ<0,0001). Επιπλέον, το 63% των κοριτσιών και το 70,7% των αγοριών σημείωσαν χαμηλές επιδόσεις στη δοκιμασία καρδιοαναπνευστικής αντοχής. Σε σχέση με τις εργαστηριακές παραμέτρους που εξετάστηκαν, οι βιοχημικοί δείκτες με τα υψηλότερα ποσοστά μη φυσιολογικών τιμών ήταν και στα δύο φύλα η ολική χοληστερόλη (κορίτσια: 18,5%, αγόρια: 25,9%), η λιποπρωτεΐνη (a) (13% και 12,1%, αντίστοιχα), η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (11,1% και 10,3%, αντίστοιχα), καθώς και η LDL-χοληστερόλη (13,8%) και η γλυκόζης νηστείας (10,3%) στα αγόρια και τα τριγλυκερίδια (9,3%) στα κορίτσια. Η συχνότητα εμφάνισης του μεταβολικού συνδρόμου ήταν 5,6% στα κορίτσια και 1,7% στα αγόρια, χωρίς στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο φύλων. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Οι ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες και η μειωμένη φυσική δραστηριότητα, σε συνδυασμό με την παρουσία τεκμηριωμένων και νεότερων παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου στο παρόν δείγμα, προαναγγέλλουν την εμφάνιση σοβαρών καρδιαγγειακών και μεταβολικών ασθενειών στο μέλλον, αν δεν ληφθούν έγκαιρα μέτρα. Επισημαίνεται η ανάγκη εφαρμογής προγραμμάτων πρόληψης και προαγωγής της υγείας από την παιδική ηλικία, με έμφαση στην αύξηση της φυσικής δραστηριότητας, τη βελτίωση της φυσικής κατάστασης και την ισορροπημένη διατροφή.
Λέξεις-κλειδιά: Διατροφή, Μεταβολικό σύνδρομο, Παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου, παχυσαρκία, Φυσική δραστηριότητα
ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, 26(1), 70-78, 2009 - Ερευνητική εργασία