H ενδοσκοπική αντιμετώπιση ως αρχική θεραπεία για όγκους μεταβατικού επιθηλίου του ανωτέρου ουροποιητικού συστήματος. Η εμπειρία ενός κέντρου
Μ. ΝΟΜΙΚΟΣ, S. SOWTER, D.A. TOLLEY
Σκοπός: Η νεφροουρητηρεκτομή αποτελεί τη βασική θεραπεία των όγκων μεταβατικού επιθηλίου ανωτέρου ουροποιητικού σε ασθενείς με φυσιολογικό ετερόπλευρο νεφρό. Τα τελευταία χρόνια όμως, οι τεχνολογικές εξελίξεις επέτρεψαν τη χρήση νέας γενιάς ουρητηροσκοπίων και έκαναν εφικτή την ελάχιστα επεμβατική αντιμετώπιση των όγκων μεταβατικού επιθηλίου του ανωτέρου ουροποιητικού. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της ενδοσκοπικής αντιμετώπισης ως αρχικής θεραπείας των όγκων αυτών σε ένα διεθνές κέντρο αναφοράς όπως είναι το Κέντρο Λιθοτριψίας της Σκωτίας, στο Western General Hospital του Eδιμβούργου. Ασθενείς-μέθοδος: Mελετήθηκε η προοπτικά διατηρούμενη βάση δεδομένων ασθενών του τμήματος που υποβλήθηκαν σε ενδοσκοπική αντιμετώπιση όγκων μεταβατικού επιθηλίου του ανωτέρου ουροποιητικού συστήματος. Στη μελέτη περιελήφθησαν ασθενείς με φυσιολογικό ετερόπλευρο νεφρό και μονήρεις ενδοσκοπικά εξαιρέσιμους (<2 cm) όγκους. Την αρχική ενδοσκοπική εξαίρεση ακολουθούσε ουρητηροσκοπική παρακολούθηση κάθε 3-6 μήνες μέχρι ο ασθενής να γίνει ελεύθερος όγκου για τα 2 πρώτα χρόνια, κάθε 6 μήνες το 3ο χρόνο και μετά ετησίως. Μελετήθηκαν ο βαθμός διαφοροποίησης των όγκων, ο χρόνος και η συχνότητα των υποτροπών, το ποσοστό νεφρικής διατήρησης και η ειδική για τη νόσο επιβίωση. Αποτελέσματα: Από το Μάρτιο του 1991 μέχρι το Δεκέμβριο του 2006, 40 ασθενείς με 41 όγκους μεταβατικού επιθηλίου ανωτέρου ουροποιητικού υποβλήθηκαν σε ενδοουρολογική αντιμετώπιση ως αρχική θεραπεία στο Western General Hospital του Eδιμβούργου. Μέση ηλικία την περίοδο της διάγνωσης ήταν τα 65 χρόνια (εύρος 40-86 χρόνια). Η αναλογία ανδρών-γυναικών ήταν 2,4:1. Στη νεφρική πύελο και τον ουρητήρα εντοπίσθηκαν 15 (36,6%) και 26 (63,4%) όγκοι αντίστοιχα. Συνολικά 35 (85,4%) ασθενείς ήταν διαθέσιμοι για μακράς διάρκειας παρακολούθηση. Η θεραπεία περιελάμβανε ηλεκτροκαυτηρίαση, laser ή συνδυασμό αυτών σε 15 (36,6%), 14 (34,1%) και 12 (29,3%) όγκους, αντίστοιχα. Ουρητηροσκόπηση, διαδερμική νεφροσκόπηση, ή συνδυασμός αυτών εφαρμόσθηκαν σε 37 (90,2%), 2 (5%) και 2 (5%) ασθενείς, αντίστοιχα. Ο μέσος χρόνος παρακολούθησης ήταν 41,2 μήνες (6-115 μήνες). Υποτροπή στο ανώτερο ουροποιητικό παρατηρήθηκε σε 26 (74,3%) από τους 35 ασθενείς. Μέσος χρόνος υποτροπής ήταν 12,6 μήνες (2-103), με μέσο αριθμό υποτροπών 2,65 ανά άτομο. Σε νεφροουρητηρεκτομή υπεβλήθησαν 12 (30%) από τους 40 ασθενείς κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης, δίνοντας ποσοστό διατήρησης νεφρικών μονάδων 71%. Η ειδική για τη νόσο επιβίωση ήταν 100%, με συνολικό ποσοστό επιβίωσης 80% στο διάστημα παρακολούθησης. Συμπεράσματα: Tα ευρήματα της μελέτης αποδεικνύουν ότι η ενδοσκοπική αντιμετώπιση ως αρχική προσέγγιση για όγκους μεταβατικού επιθηλίου ανωτέρου ουροποιητικού είναι εφικτή και ασφαλής μέθοδος, με τη βασική προϋπόθεση ότι το πρωτόκολλο στενής ενδοσκοπικής παρακολούθησης πρέπει να τηρηθεί.
Λέξεις-κλειδιά: Ενδοσκοπική θεραπεία, Όγκοι μεταβατικού επιθηλίου ανωτέρου ουροποιητικού, Αποτελέσματα
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΥΡΟΛΟΓΙΑ, 20(4), 290-296, 2008 - Κλινική μελέτη