Mυκητιασικές λοιμώξεις σε ανοσοκατασταλμένα παιδιά με κακοήθη νοσήματα
Α. Τραγιαννίδης
Oι μυκητιασικές λοιμώξεις αποτελούν σημαντικό αίτιο νοσηρότητας και θνητότητας σε παιδιά με κακοήθη νοσήματα, ιδιαίτερα μετά την ευρεία αποδοχή και χρήση της προφυλακτικής αντιβακτηριακής αγωγής στην καθημερινή κλινική πράξη, που βελτίωσε σημαντικά την επιβίωση των ασθενών αυτών. Oι κυριότεροι παράγοντες που προδιαθέτουν σε λοιμώξεις από μύκητες στους ασθενείς με αιματολογικές κακοήθειες είναι: 1. Η βαρύτητα και η διάρκεια της ουδετεροπενίας, που προκαλείται από τη χημειοθεραπεία (κρίνεται βαριά όταν ο απόλυτος αριθμός πολυμορφοπύρηνων είναι <500/mm3 και η διάρκεια της >10 ημέρες) 2. Η διαταραχή της κυτταρικής και χυμικής ανοσίας 3. Oι βλάβες των ανατομικών φραγμών (βλεννογονίτιδα, κεντρικοί φλεβικοί καθετήρες) 4. Oι θεραπευτικές παρεμβάσεις (κορτικοστεροειδή, κυτταροστατικά, ακτινοβολία) Η πρώτη περίπτωση συστηματικής ασπεργίλλωσης σε ανοσοκατασταλμένο ασθενή περιγράφηκε στη διεθνή βιβλιογραφία το 1953, συγχρόνως με τη χρήση των κορτικοστεροειδών και της χημειοθεραπείας στην κλινική πράξη. Παρά την πρόοδο που έχει καταγραφεί τα τελευταία χρόνια τόσο στην εφαρμογή σύγχρονων διαγνωστικών μεθόδων όσο και στη θεραπευτική τους αντιμετώπιση, οι συστηματικές μυκητιάσεις συνεχίζουν μέχρι σήμερα να αποτελούν παράγοντες κινδύνου για τη ζωή των ανοσοκατασταλμένων ασθενών. Παράγοντες για την ευνοϊκή έκβαση των λοιμώξεων αυτών είναι ο υψηλός βαθμός υποψίας, η άμεση έναρξη της θεραπευτικής αγωγής και η έγκαιρη τεκμηρίωση της διάγνωσης. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα πολυκεντρικών μελετών έχει προταθεί και ευρέως υιοθετηθεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες η στρατηγική εφαρμογής της «εμπειρικής» αντιμυκητιασικής αγωγής σε κάθε επεισόδιο εμπύρετης ουδετεροπενίας 3-5 ημέρες μετά την έναρξη της αντιβακτηριδιακής αγωγής. Αντίθετα, αν και έχει μελετηθεί και προταθεί από διάφορους ερευνητές, εντούτοις δεν έχει υιοθετηθεί μέχρι σήμερα η εφαρμογή της «προφυλακτικής» αντιμυκητιασικής αγωγής σε ασθενείς που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία ή μεταμόσχευση μυελού των οστών. Επιπλέον, η ευρεία χρήση σύγχρονων απεικονιστικών μεθόδων (CT υψηλής ευκρίνειας) και εργαστηριακών μεθόδων (ανίχνευση αντιγόνων του μύκητα, αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης; polymerase chain reaction) έχει συμβάλει σημαντικά στην έγκαιρη διάγνωση, αλλά και παρακολούθηση της πορείας των λοιμώξεων στους ασθενείς αυτούς.
ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ, 19(4), 397-402, 2007 - Συμπλήρωμα