Οικονομική προσέγγιση της ηπατίτιδας C στην Ελλάδα
Ι. Υφαντόπουλος, Β. Παπαγιαννοπούλου, Κ. Καλίγερος, Σ. Μανωλακόπουλος, Α. Χαρός, Ι. Κοσκίνας
Ο ιός της ηπατίτιδας C αποτελεί, παγκοσμίως, σημαντική αιτία ανάπτυξης χρονίας ηπατικής βλάβης. Δεδομένου ότι 170 εκατομμύρια άτομα ανά τον κόσμο πάσχουν από χρονία ηπατίτιδα C, η ανάπτυξη περισσότερων αποτελεσματικών προγραμμάτων από πλευράς κόστους αλλά και αποτελεσματικότητας κρίνεται απαραίτητη. ΣΚΟΠΟΣ Στην παρούσα μελέτη πραγματοποιήθηκε ανάλυση του άμεσου κόστους της χρονίας ηπατίτιδας C στην Ελλάδα, σε δείγμα μακροχρόνιων ασθενών τριών δημόσιων νοσοκομείων της Αθήνας. Αναλύονται οι επιμέρους παράγοντες (cost-component analysis) που επηρεάζουν το συνολικό κόστος της ασθένειας και διαμορφώνονται προτάσεις για την άσκηση υγειονομικής πολιτικής. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Ένα δείγμα 118 ασθενών με χρονία ηπατίτιδα C επιλέχθηκε από 3 δημόσια νοσοκομεία -κατά την περίοδο 1997-2004- και κατηγοριοποιήθηκε σε ασθενείς που δεν έλαβαν (46%) ή έλαβαν θεραπεία (54%). Για τον υπολογισμό του άμεσου κόστους χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα που αφορούσαν στις ειδικές, αιματολογικές, βιοχημικές, ορμονικές και λοιπές εξετάσεις, που πραγματοποίησαν οι ασθενείς ανά επίσκεψη σε ετήσια βάση. Για την ορθολογικότερη κοστολόγηση των εξετάσεων κρίθηκε σκόπιμο να γίνει διάκριση μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, ενώ προκειμένου να διερευνηθεί η συμβολή των ειδικών εξετάσεων στο υπό εξέταση κόστος πραγματοποιήθηκε διαφοροποίηση των ασθενών ανάλογα με τη διεξαγωγή ή όχι των ειδικών εξετάσεων. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Το μέσο ετήσιο κόστος, για τους ασθενείς που πραγματοποίησαν ειδικές εξετάσεις, διαμορφώθηκε στο δημόσιο τομέα σε € 403 (SD±€ 256) ανά ασθενή χωρίς θεραπεία και σε € 758,1 (SD±€ 287) ανά ασθενή σε θεραπεία (Ρ=0,749). Το κόστος διεξαγωγής των ειδικών εξετάσεων αποτέλεσε ποσοστό 64,8% του υπό εξέταση κόστους στην περίπτωση των ασθενών χωρίς θεραπεία και 68,8% σε εκείνους που υποβλήθηκαν σε θεραπεία. Όσον αφορά στους ασθενείς που δεν πραγματοποίησαν ειδικές εξετάσεις, το εν λόγω κόστος παρουσιάστηκε χαμηλότερο και διαμορφώθηκε σε € 96,9 (SD±€ 93) ανά ασθενή χωρίς θεραπεία και σε € 127,8 (SD±€ 66,9) ανά ασθενή σε θεραπεία (Ρ=0,277). Ανάλογα, στον ιδιωτικό τομέα, για τους ασθενείς που δεν υποβλήθηκαν σε ειδικές εξετάσεις, το μέσο ετήσιο κόστος διαμορφώθηκε σε € 238,7 (SD±€ 214,1) ανά ασθενή χωρίς θεραπεία και σε € 297,8 (SD±€ 134,2) ανά ασθενή σε θεραπεία (Ρ=0,081). Η διεξαγωγή των ειδικών εξετάσεων προκάλεσε αύξηση του μέσου ετήσιου κόστους ανά ασθενή κατά € 419 και € 987,7, αντίστοιχα, φθάνοντας τα € 657,7 (SD±€ 330,8) και € 1285,5 (SD±€ 566,4) (Ρ=0,004). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τα αποτελέσματα της μελέτης ανέδειξαν διαφοροποιήσεις ανάμεσα στο άμεσο ετήσιο κόστος μεταξύ του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, οι οποίες ερμηνεύονται από τη διαφορετική τιμολογιακή πολιτική, καθώς επίσης αποκλίσεις κόστους εξαιτίας της διεξαγωγής ή μη των ειδικών εξετάσεων, οι οποίες διαδραματίζουν καθοριστική σημασία στη θεραπεία της νόσου.
Λέξεις-κλειδιά: Χρονία ηπατίτιδα C, Άμεσο κόστος, Δημόσιος τομέας, Ειδικές εξετάσεις, Ιδιωτικός τομέας
ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, 25(2), 191-200, 2008 - Ερευνητική εργασία