Συσχέτιση του ρυθμού κυτταρικού πολλαπλασιασμού (Ki-67) με την πρόσληψη του 99mTc(V)DMSA στον καρκίνο του μαστού. Πολυπαραγοντική ανάλυση συσχέτισης με προγνωστικούς παράγοντες. Συγκριτική μελέτη με το 99mTc-MIBI
B. Παπαντωνίου, Σ. Τσιούρης, Ι. Κούτσικος, Α. Μαϊντά, Β. Βαλοτάσιου, A. Αρκά, Λ. Νακοπούλου, Δ. Λάζαρης, Μ. Σωτηροπούλου, Ν. Πτώχης, Τ. Ζέρβα
ΣΚΟΠΟΣ O προσδιορισμός της συσχέτισης μεταξύ της πρόσληψης των δύο ραδιοφαρμάκων και διαφόρων κλινικών, ιστολογικών και ανοσοϊστοχημικών παραγόντων, που μπορούν ανεξάρτητα να επηρεάσουν την πρόσληψη του 99mTc-(V)DMSA ή/και του 99mTc-MIBI στον πρωτοπαθή καρκίνο του μαστού. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Τριάντα τέσσερις ασθενείς με ιστολογικά επιβεβαιωμένο καρκίνο του μαστού υποβλήθηκαν προεγχειρητικά σε σπινθηρογράφημα μαστών με 99mTc-(V)DMSA και 99mTc-MIBI, σε διαδοχικές μελέτες (με μεσοδιάστημα 48 ωρών), 10 min και 60 min μετά τη χορήγηση κάθε ραδιοφαρμάκου. Έγινε ημιποσοτική ανάλυση (σχέση όγκου/ υπόστρωμα: Τ/Β) και συσχέτιση με την ηλικία, το μέγεθος του όγκου, το βαθμό κακοήθειας, την παρουσία υποδοχέων οιστρογόνων (ER) και προγεστερόνης (PR), το δείκτη κυτταρικού πολλαπλασιασμού (Ki-67), το ογκοκατασταλτικό γονίδιο p53 και την ογκοπρωτεΐνη c-erbB-2. Έγινε πολυπαραγοντική ανάλυση συσχέτισης, περιλαμβάνοντας τις σχέσεις Τ/Β του (V)DMSA και του MIBI ως εξαρτημένες μεταβλητές και όλους τους υπόλοιπους παράγοντες ως ανεξάρτητες μεταβλητές. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Βρέθηκε θετική συσχέτιση μεταξύ του Ki-67 και του (V)DMSA (rKi-67 10 min=0,493, P=0,008, rKi-67 60 min=0,633, P<0,001) και αρνητική (αντίστροφη) συσχέτιση μεταξύ PR, ER και (V)DMSA (rER 10 min=–0,358, P<0,05, rER 60 min=–0,367, P<0,05, rPR 10 min=–0,425, P=0,017, rPR 60 min=–0,378, P<0,05). Η πολυπαραγοντική ανάλυση ανέδειξε θετική συσχέτιση της ανεξάρτητης μεταβλητής Ki-67 και του (V)DMSA στα 60 min (P<0,05). Το μέγεθος του όγκου και το Ki-67 (10 min) συσχετιζόταν θετικά με την πρόσληψη του MIBI. Οι ER και PR είχαν αρνητική, αλλά όχι στατιστικά σημαντική συσχέτιση με το MIBI (rμέγεθος όγκου 10 min=0,455, P=0,025, rμέγεθος όγκου 60 min=0,533, P=0,007, rKi-67 10 min=0,406, P<0,05). Η πολυπαραγοντική ανάλυση ανέδειξε ανεξάρτητη, στατιστικά σημαντική συσχέτιση της πρόσληψης του MIBI μόνο με το μέγεθος του όγκου (P<0,05). Το Ki-67 είχε αρνητική συσχέτιση με τους υποδοχείς ER και PR. Ο βαθμός κακοήθειας και το p53 είχαν αρνητική συσχέτιση με τους ER υποδοχείς. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ O Ki-67 φαίνεται να αποτελεί τον ανεξάρτητο παράγοντα που επηρεάζει την πρόσληψη του (V)DMSA στον καρκίνο του μαστού και το μέγεθος του όγκου να επηρεάζει την πρόσληψη του MIBI. Το (V)DMSA φαίνεται να έχει πλεονέκτημα έναντι του MIBI στην απεικόνιση όγκων με έντονο ρυθμό κυτταρικού πολλαπλασιασμού και συνεπώς μεγάλης επιθετικότητας.
Λέξεις-κλειδιά: Καρκίνος μαστού, 99mTc-(V)DMSA, 99mTc-MIBI, Ki-67, Σπινθηρογράφημα μαστών
ΙΑΤΡΙΚΗ, 87(2), 2005 - Ερευνητική εργασία