Kαρκίνος του θυρεοειδούς
Κ. Ντάλλες, Ι. Κώστογλου-Αθανασίου
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς αντιπροσωπεύει το 90% όλων των κακοήθων όγκων του ενδοκρινικού συστήματος και το 0,5% όλων των θανάτων από καρκίνο στον άνθρωπο. Είναι συχνός, αφού στους ενήλικες σε νεκροτομές έχει βρεθεί σε ποσοστό 4-36% και στην κλινική πράξη, σε όζους, σε ποσοστό 6-10%. Με βάση τη συχνότητα των όζων στην κλινική πράξη, υπολογίζεται ότι 3,5% των ενηλίκων Ελλήνων (>18 ετών) έχουν καρκίνο του θυρεοειδούς και με βάση τις νεκροτομές το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 10%. Είναι συχνότερος στις γυναίκες απ' ό,τι στους άνδρες, με αναλογία 2-3/1. Οι κύριες μορφές του καρκίνου του θυρεοειδούς είναι τα θηλώδη και θυλακιώδη (διαφοροποιημένα), τα μυελοειδή και τα αναπλαστικά καρκινώματα, σε συχνότητα 70-80%, 15-20%, 5-8% και 3-5%, αντίστοιχα. Τα αίτια κυρίως περιλαμβάνουν γονιδιακές μεταλλάξεις, ακτινοβόληση του τραχήλου και της κεφαλής και ιωδιοπενία. Η διάγνωση στηρίζεται στο ιστορικό, την κλινική εξέταση, το βιοχημικό και τον απεικονιστικό έλεγχο και κυρίως στην κυτταρολογική εξέταση βιοψίας με λεπτή βελόνα. Η θεραπεία στα διαφοροποιημένα και τα μυελοειδή καρκινώματα περιλαμβάνει την ολική ή σχεδόν ολική θυρεοειδεκτομή με συναφαίρεση, εάν υπάρχουν, των διηθημένων λεμφαδένων του τραχήλου. Στα διαφοροποιημένα καρκινώματα, μετεγχειρητικά χορηγείται ραδιενεργό ιώδιο-131 για καταστροφή των υπολειμμάτων, ενώ η ακτινοβολία και η χημειοθεραπεία, όπως και στα μυελοειδή, που δεν προσλαμβάνουν το ραδιενεργό ιώδιο, έχει πολύ πτωχά αποτελέσματα. Στα αναπλαστικά καρκινώματα γίνεται προσπάθεια αφαίρεσης του μεγαλύτερου μέρους του όγκου για απαλλαγή από τα πιεστικά φαινόμενα που προκαλεί, καθώς και χορήγηση ακτινοβολίας και χημειοθεραπείας, αλλά με ελάχιστα αποτελέσματα λόγω της ταχείας ανάπτυξής του. Σε όλες τις περιπτώσεις χορηγείται θεραπεία με θυροξίνη. Η πρόγνωση, εκτός από τα αναπλαστικά καρκινώματα, είναι καλύτερη απ' ό,τι σε άλλους καρκίνους. Η 10ετής επιβίωση στα θηλώδη καρκινώματα είναι 93%, στα θυλακιώδη 85%, στα μυελοειδή 75% και στα αναπλαστικά 2-6 μήνες και σε σπάνιες περιπτώσεις >1 έτος. Λόγω της καλής πρόγνωσης των περισσοτέρων μορφών καρκίνου του θυρεοειδούς, και παρά την υψηλή συχνότητά του, δεν κρίνεται σκόπιμος ο προληπτικός έλεγχος στο γενικό πληθυσμό.
Λέξεις-κλειδιά: Διαφοροποιημένο καρκίνωμα θυρεοειδούς, Ανθρώπινη ανασυνδυασμένη TSH, Θυρεοσφαιρίνη, Πολλαπλή ενδοκρινική νεοπλασία
ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, 24(3), 250-264, 2007 - Ανασκόπηση