Μελέτη ανίχνευσης προδιαθεσικών παραγόντων στεφανιαίας νόσου σε αστικό πληθυσμό
Φ. Κυρίτση, Ζ. Κυριακάκη, Χ. Τσίου, Λ. Κοττεάκου, Γ. Γιαννακοπούλου, Ε. Σταραμοπούλου
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η πρόληψη της στεφανιαίας νόσου και γενικότερα της καρδιαγγειακής, μέσω της έγκαιρης ανίχνευσης και τροποποίησης των παραγόντων κινδύνου αυτής. Υλικό-Μέθοδος Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο Δήμο Καλλιθέας Αθήνας. Το υλικό αποτέλεσαν 235 ενήλικα άτομα (127 γυναίκες και 108 άνδρες), που χρησιμοποιούσαν τις μονάδες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας του Δήμου και δέχθηκαν να συμμετάσχουν στην έρευνα. Η προσέγγιση της διερεύνησης έγινε με τη λήψη ιστορικού, μέτρηση της αρτηριακής πίεσης, σωματομετρικές μετρήσεις (βάρος, ύψος) και αιμοληψία για έλεγχο λιποπρωτεϊνών πλάσματος. Αποτελέσματα Παρόλο που οι γυναίκες του δείγματός μας (127) παρουσίασαν υψηλότερη μέση τιμή ολικής χοληστερόλης (216,93 mg/dL) σε σχέση με τους άνδρες (108, 203,11 mg/dL) (P<0,001), εντούτοις διατήρησαν χαμηλότερο αθηρωματικό δείκτη γιατί είχαν υψηλότερη τιμή HDL-χοληστερόλης. Στα άτομα που ασκούσαν χειρωνακτικό επάγγελμα και κατά πλειοψηφία (90%) ήταν καπνιστές, παρατηρήθηκε χαμηλή τιμή HDL-χοληστερόλης (48,88 mg/dL) σε σχέση με αυτά που ασκούσαν επάγγελμα γραφείου (53,76 mg/dL) (P<0,001). Τα άτομα >51 ετών παρουσίασαν υψηλότερες μέσες τιμές ολικής χοληστερόλης και LDL, αλλά η μέση τιμή του αθηρωματικού δείκτη ήταν <5, επειδή και η μέση τιμή της HDL ήταν υψηλή (>50 mg/dL). Η μέση τιμή ολικής χοληστερόλης του πληθυσμού (235) ήταν 214,48 mg/dL και στο 42,98% του δείγματος παρατηρήθηκαν τιμές υψηλότερες των 230 mg/dL, με συνύπαρξη και άλλων παραγόντων κινδύνου στεφανιαίας νόσου. Από την ταξινόμηση του πληθυσμού σύμφωνα με τα κοινωνικο-πολιτιστικά χαρακτηριστικά, βρέθηκε ότι η ομάδα των υπαλλήλων της καθαριότητας του Δήμου (χαμηλό κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο) διέφερε στατιστικώς σημαντικά από το γενικό πληθυσμό στην εμφάνιση παραγόντων κινδύνου στεφανιαίας νόσου (P<0,05). Συγκεκριμένα, παρουσίασαν τις χειρότερες λιπιδαιμικές μέσες τιμές (ολική χοληστερόλη 239,27 mg/dL, LDL 144,18 mg/dL, HDL 53,55 mg/dL, αθηρωματικός δείκτης 6,15) και είχαν υψηλό ποσοστό κληρονομικής επιβάρυνσης (81,8%) και καπνισματικής συνήθειας (90,9%). Οι τυφλοί και οι μερικώς βλέποντες δεν διέφεραν στατιστικά όσον αφορά τις λιπιδαιμικές παραμέτρους, την κληρονομική επιβάρυνση και την καπνισματική συνήθεια από το γενικό πληθυσμό. Συμπεράσματα Η παρέμβαση πρόληψης για τη στεφανιαία νόσο θα πρέπει να έχει χαρακτήρα ολιστικό και να δώσει έμφαση στις ομάδες υψηλού κινδύνου, που αποδείχθηκε ότι είναι οι υπερτασικοί-παχύσαρκοι, οι καπνιστές, αλλά και τα άτομα με χαμηλό κοινωνικό, οικονομικό και μορφωτικό επίπεδο, που συγκεντρώνουν αρκετούς προδιαθεσικούς παράγοντες.
Λέξεις-κλειδιά: Αθηροσκλήρυνση, Προδιαθεσικός παράγοντας, Κλινική μελέτη, Υπερλιπιδαιμία
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ, 45(2), 235-247, 2006 - Ερευνητική εργασία