Λοιμώξεις στο διαβητικό πόδι
Α. Νικολόπουλος, Ν. Τεντολούρης, Μ. Κωστάκη, Ν. Κατσιλάμπρος
Οι λοιμώξεις του διαβητικού ποδιού κατά κανόνα επιπλέκουν νευροτροφικά ή νευροϊσχαιμικά έλκη και αποτελούν συχνή αιτία ακρωτηριασμών στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη. Λόγω της συνυπάρχουσας νευροπάθειας, ο πόνος που συνοδεύει τη λοίμωξη μπορεί να ελλείπει και η διάγνωση της λοίμωξης να γίνει καθυστερημένα, με καταστρεπτικές συνέπειες για το πόδι ή και τη ζωή του ασθενούς. Ήπιες αρχικά λοιμώξεις μπορεί γρήγορα να μετατραπούν σε σοβαρές, ειδικά σε πάσχοντες από σοβαρού βαθμού περιφερική αρτηριοπάθεια. Η διάγνωση της λοίμωξης είναι κατά βάση κλινική. Ο παρακλινικός έλεγχος βοηθάει στην αποκάλυψη συμμετοχής των εν τω βάθει ιστών. Υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της βαρύτητας της λοίμωξης και των υπεύθυνων παθογόνων. Λοιμώξεις ήπιας ή μέτριας βαρύτητας προκαλούνται από Gram-θετικά αερόβια παθογόνα, με προεξάρχουσα την επικράτηση των σταφυλοκόκκων και των στρεπτοκόκκων. Οι σοβαρές λοιμώξεις έχουν πολυμικροβιολογική αιτιολογία και συχνά απομονώνονται 3 ή και περισσότερα παθογόνα με συμμετοχή Gram-θετικών, Gram-αρνητικών και υποχρεωτικά αναεροβίων. Η καλλιέργεια από τη βάση του έλκους μετά από την αφαίρεση των νεκρωμένων ιστών και του εξιδρώματος είναι απαραίτητη, με εξαίρεση ίσως τις ήπιες λοιμώξεις, σε έλκη με στοιχεία λοίμωξης, για την απομόνωση των υπεύθυνων παθογόνων και την εξειδίκευση της αντιμικροβιακής αγωγής. Δεν συνιστάται η λήψη καλλιεργειών από έλκη που δεν έχουν λοίμωξη, πολύ περισσότερο η χορήγηση αντιμικροβιακών. Η άσκοπη χρήση αντιμικροβιακών φαρμάκων οδηγεί στην ανάπτυξη αντοχής και στην επικράτηση στελεχών που μπορεί να είναι περισσότερο λοιμογόνα. Για τη διάγνωση της οστεομυελίτιδας χρησιμοποιούνται, εκτός από την κλινική εξέταση, απεικονιστικές μέθοδοι, η ΤΚΕ και ο προσδιορισμός της C-αντιδρώσης πρωτεΐνης του ορού, η καλλιέργεια, καθώς και η βιοψία του οστού. Η αποκατάσταση της αιμάτωσης του άκρου είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση της λοίμωξης. Συμπληρωματικά θεραπευτικά μέτρα στη θεραπεία των λοιμώξεων στο διαβητικό πόδι αποτελούν το υπερβαρικό οξυγόνο και η χορήγηση του αυξητικού παράγοντα των ουδετεροφίλων. Η χρήση ειδικών επιθεμάτων που περιέχουν ουσίες με αντιμικροβιακές ιδιότητες συνιστάται σε έλκη με άφθονο εξίδρωμα, για την πρόληψη των λοιμώξεων.
Λέξεις-κλειδιά: Αντιμικροβιακά, Λοιμώξεις, Διαβήτης, Διαβητικό πόδι
ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, 23(3), 222-232, 2006 - Ανασκόπηση