Σημασία αντιοξειδωτικών ουσιών στον ορό, σε ασθενείς με σοβαρή παρόξυνση άσθματος ή εξωνοσοκομειακή πνευμονία
Κ. Κατσούλης, Θ. Κοντακιώτης, Γ. Μπαλτόπουλος, Α. Κωτσοβίλη, Ν.Ι. Λεγάκης
Η παρουσία οξειδωτικού stress, ως αποτέλεσμα αυξημένης παραγωγής ελευθέρων ριζών οξυγόνου, έχει αναφερθεί σε αρκετά νοσήματα του αναπνευστικού συστήματος συμπεριλαμβανομένου του βρογχικού άσθματος και της πνευμονίας. Σκοπός της μελέτης ήταν να προσδιορισθεί η ολική αντιοξειδωτική κατάσταση (TAS) στον ορό ασθενών με σοβαρή παρόξυνση άσθματος ή εξωνοσοκομειακή πνευμονία και να διερευνηθεί τυχόν συσχέτιση με παράγοντες που σχετίζονται με τη βαρύτητα της νόσου. Μελετήθηκαν 20 ασθενείς (10Α-10Γ, ηλικίας 42±20 ετών) με σοβαρή παρόξυνση άσθματος και 30 ασθενείς (22Α-8Γ, ηλικίας 48±21 ετών) με εξωνοσοκομειακή πνευμονία. Στη μελέτη συμπεριλήφθηκαν επίσης και 10 υγιείς μάρτυρες ηλικίας 44±16 ετών. Κατά την 1η και 7η ημέρα νοσηλείας γινόταν λήψη αίματος για προσδιορισμό της ολικής αντιοξειδωτικής κατάστασης στον ορό με χρωματομετρική μέθοδο στα 600 nm. Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα καταγράφονταν κλινικοεργαστηριακά κριτήρια βαρύτητας και για τις δύο ομάδες ασθενών. Και στα δύο νοσήματα το TAS κατά την 1η μέτρηση ήταν στατιστικά σημαντικά μειωμένο ως προς τους μάρτυρες (0,98±0,08 έναντι 1,19±0,09 mmol/L, p<0,001 και 0,84±0,13 έναντι 1,19±0,09 mmol/L, p<0,001, αντιστοίχως). Ανάλογα ήταν τα ευρήματα και για τη σύγκριση του TAS μεταξύ 1ης και 2ης μέτρησης (0,98±0,08 έναντι 1,12±0,17 mmol/L, p<0,001 για το άσθμα και 0,84±0,13 έναντι 1,00±0,17 mmol/L, p<0,001, για την πνευμονία). Στους ασθενείς με άσθμα, η μεταβολή του TAS σχετίζεται με τη μεταβολή της FEV1 (r=0,58, p=0,007). Η μεταβολή του TAS σχετίζεται με τους προδιαθεσικούς παράγοντες για πνευμονία (p<0,001), με την παρουσία επιπλοκών (p=0,005) και με τα Gram(-) μικρόβια ως αιτιολογικό παράγοντα (p=0,008). Επίσης βρέθηκε συσχέτιση του TAS με τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων στο αίμα (r=0,39, p=0,03) και ειδικότερα των πολυμορφοπυρήνων (r=0,36, p=0,05). Η σύγκριση του TAS μεταξύ των δύο νοσημάτων έδειξε τέλος, μειωμένες τιμές στην πνευμονία σε σχέση με το άσθμα, και για τις δύο μετρήσεις (0,84±0,13 έναντι 0,98±0,08 mmol/L, p<0,001 και 1,00±0,17 έναντι 1,12±0,17 mmol/L, p<0,001, αντιστοίχως). Συμπεραίνεται οτι η ολική αντιοξειδωτική κατάσταση στον ορό του αίματος ασθενών με σοβαρή παρόξυνση άσθματος ή εξωνοσοκομειακή πνευμονία είναι μειωμένη κατά την εκδήλωση της νόσου. Στην πορεία παρατηρείται αύξηση, παράλληλα με τη βελτίωση των κλινικοεργαστηριακών ευρημάτων, η οποία όμως προσεγγίζει τα φυσιολογικά επίπεδα περισσότερο στο άσθμα παρά στην πνευμονία. Τόσο στο άσθμα όσο και στην πνευμονία, η μεταβολή στην ολική αντιοξειδωτική κατάσταση στον ορό του αίματος σχετίζεται με παραμέτρους που καθορίζουν τη βαρύτητα της νόσου.
Λέξεις-κλειδιά: Χημειοθεραπεία, πρόγνωση, Πρωτοπαθές αγγειοσάρκωμα, Σπάνια νεοπλάσματα πνεύμονος
ΠΝΕΥΜΩΝ, 18(3), 305-314, 2005 - Κλινική μελέτη