Πρόληψη θρομβοεμβολικών επεισοδίων επί κολπικής μαρμαρυγής
Ι. Σπηλιωτοπούλου, Ε. Γρουζή
Η κολπική μαρμαρυγή (ΚΜ) αποτελεί τη συχνότερη κλινικά σημαντική αρρυθμία, η οποία συνδέεται με αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα λόγω καρδιαγγειακών επεισοδίων. Η συχνότητα της ΚΜ στο γενικό πληθυσμό είναι 1% και αυξάνει με την ηλικία, από 0,5% σε ασθενείς <59 ετών έως >5% σε ασθενείς ηλικίας >70 ετών. Με την παράταση της επιβίωσης του γενικού πληθυσμού αναμένεται ότι και η ΚΜ θα παρουσιάσει αύξηση και θα αποτελέσει αυξανόμενο πρόβλημα δημόσιας υγείας. Η ΚΜ συνδέεται με σημαντικό κίνδυνο θρομβοεμβολικών επεισοδίων, από τα οποία τα ισχαιμικά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια (ΙΑΕΕ) είναι τα κλινικώς σημαντικότερα. Τα ΙΑΕΕ σε ασθενείς με ΚΜ είναι γενικώς σοβαρότερα απ' ό,τι σε ασθενείς με φλεβοκομβικό ρυθμό, είναι συχνότερα θανατηφόρα και μεταξύ των επιζώντων εμφανίζουν μεγαλύτερη συχνότητα υποτροπής και υπολειμματικής νευρολογικής νόσου. Την τελευταία δεκαετία επιτεύχθηκε σημαντική πρόοδος όσον αφορά στην πρόληψη των ΙΑΕΕ, με ιδιαίτερα σημαντική την εφαρμογή της από του στόματος αντιπηκτικής αγωγής σε ασθενείς με ΚΜ. Η από του στόματος αντιπηκτική αγωγή είναι αποτελεσματική, μειώνοντας τα ΙΑΕΕ κατά 68% στους ασθενείς με μη βαλβιδική ΚΜ (ΜΒΚΜ) και ακόμη περισσότερο στους ασθενείς με βαλβιδική ΚΜ. Η σχετική αποτυχία της θεραπείας και της πρόληψης αυτής της δυσρυθμίας, που είναι γνωστή για περισσότερο από 100 χρόνια, οφείλονται στη μη πλήρη ακόμη κατανόηση της παθοφυσιολογίας και των παραγόντων κινδύνου που την επιταχύνουν. Η από του στόματος αντιπηκτική αγωγή με αντιβιταμίνες Κ συνιστάται κυρίως σε ασθενείς με επιπρόσθετους παράγοντες κινδύνου για αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια ή εμβολή, όπως ηλικία >65 ετών, αρτηριακή υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης και προηγηθέν αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Παρόλα αυτά, η από του στόματος αντιπηκτική αγωγή υποχρησιμοποιείται σε ασθενείς με ΚΜ. Μόνο το 25-50% των ασθενών με ΚΜ με ή χωρίς επιπρόσθετους κινδύνους για ΙΑΕΕ βρίσκονται υπό αντιπηκτική αγωγή. Τα εμπόδια στη χρήση των ρυθμιζόμενων δόσεων αντιβιταμινών Κ περιλαμβάνουν πρακτικές δυσκολίες που συνδέονται με τον ασθενή, το γιατρό και το σύστημα υγείας (πολύπλοκες φαρμακοκινητικές ιδιότητες των αντιβιταμινών Κ, ανάγκη συνεχούς ελέγχου του χρόνου προθρομβίνης και ρύθμιση της δόσης του φαρμάκου, αιμορραγικά επεισόδια, μη συμμόρφωση των ασθενών, αλληλεπίδραση με άλλα φάρμακα, αυξημένο κόστος του ελέγχου-ρύθμισης της αγωγής). Πιθανές λύσεις των προβλημάτων αυτών περιλαμβάνουν τη μεγαλύτερη ενημέρωση ασθενών και ιατρών, τη δημιουργία ιατρείων κλινικοεργαστηριακής ρύθμισης της αντιπηκτικής αγωγής, αλλά και τις νεότερες φαρμακευτικές και μη θεραπείες, που αναπτύσσονται με ταχύ ρυθμό τα τελευταία χρόνια.
Λέξεις-κλειδιά: Κολπική μαρμαρυγή, παράγοντες κινδύνου, πρόληψη, Από του στόματος αντιπηκτική αγωγή, Aρρυθμία, Χimelagatran
ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, 22(5), 467-484, 2005 - Ανασκόπηση