Επάρκεια εμβολιαστικής κάλυψης κατά την εγγραφή στο σχολείο. Έρευνα χρονικής στιγμής σε μαθητές αστικού πληθυσμού
Μ. Γαβανά, Π. Τσουκανά, Ε. Γιαννακόπουλος, Ε. Σμυρνάκης, Α. Μπένος
ΣΚΟΠΟΣ Η έγκυρη και ακριβής εκτίμηση του επιπέδου εμβολιασμών των παιδιών που εγγράφονται στην Α΄ δημοτικού, καθώς και αξιολόγηση της ολοκλήρωσης του υποχρεωτικού σχήματος εμβολίων της προσχολικής ηλικίας. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Συγκεντρώθηκαν πληροφορίες από τα βιβλιάρια υγείας ή τις κάρτες εμβολιασμού άλλων κρατών όλων των παιδιών που εγγράφηκαν στην Α΄ δημοτικού, σε όλα τα δημόσια σχολεία των δήμων Νεάπολης, Πολίχνης και Συκεών του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης. Συμπληρώθηκαν ειδικά φύλλα καταγραφής σε συνεργασία με κατάλληλα εκπαιδευμένους εκπαιδευτικούς των σχολείων και επαγγελματίες υγείας. Από το σύνολο των 1250 παιδιών, συμμετείχαν στη μελέτη 972 (77,76%). Τα αποτελέσματα ελέγχθηκαν και αναλύθηκαν, με βάση τη μέθοδο που χρησιμοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού στην πανελλαδική μελέτη κατάστασης εμβολιασμού. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Η εμβολιαστική κάλυψη στον πληθυσμό της μελέτης ήταν ελλιπής. Το ποσοστό των παιδιών που θεωρήθηκαν επαρκώς εμβολιασμένα με όλα τα απαραίτητα για την ηλικία τους εμβόλια ανέρχεται μόνο σε 23,3% (διάστημα αξιοπιστίας 95%: 20,8.26,1%). Τα ποσοστά κάλυψης των παιδιών μέχρι την ηλικία των 2 ετών με 4 δόσεις εμβολίων για διφθερίτιδα-τέτανο, για κοκκύτη και για πολιομυελίτιδα βρέθηκαν 71,6%, 67,4% και 74,3%, αντίστοιχα, ενώ για τις 5 δόσεις τα αντίστοιχα ποσοστά κάλυψης ήταν 83,2%, 48,5% και 84,6%. Μέχρι 2 ετών, είχαν εμβολιαστεί με την 1η δόση για ιλαρά, ερυθρά και παρωτίτιδα το 75,7%, 71,2% και 71,5% των παιδιών, αντίστοιχα, ενώ από τα παιδιά που είχαν συμπληρώσει τα 6 έτη, με τη 2η δόση είχαν εμβολιαστεί αντίστοιχα το 38,5%, 33,4% και 33,9%. Τέλος, για την ηπατίτιδα Β βρέθηκε πλήρως εμβολιασμένο το 74% των παιδιών, ενώ εναντίον του Haemophilus influenzae τύπου b το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 47,8%. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Σε σύγκριση με τα αποτελέσματα της πανελλαδικής μελέτης ως προς την κατάσταση εμβολιασμού του 1998 και του 2001, ο πληθυσμός μας εμφανίζει παρόμοιο εμβολιαστικό επίπεδο. Όμως, τα ποσοστά της έγκαιρης ανοσοποίησης υπολείπονται σημαντικά από τους στόχους του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Η επιτήρηση της εμβολιαστικής κατάστασης όλου του παιδικού πληθυσμού με την περιοδική καταγραφή των εμβολίων στον κοινωνικό χώρο των παιδιών, όπως στο σχολείο, αποτελεί αξιόπιστη και αποτελεσματική υπηρεσία, που μπορούν να αναλάβουν οι δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Χρήσιμη και αποτελεσματική είναι και η ενεργοποίηση των υπηρεσιών υγείας, αλλά και η ουσιαστική εμπλοκή του σχολείου και της τοπικής κοινότητας για την επίτευξη του επιθυμητού επιπέδου συλλογικής ανοσίας του πληθυσμού, που θα εξασφαλίζει τη διακοπή της μετάδοσης των νοσημάτων που προλαμβάνονται με τα εμβόλια.
Λέξεις-κλειδιά: εμβολιαστική κάλυψη, Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, Ανοσοποίηση, Μαθητές/τριες πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης
ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, 22(4), 358-369, 2005 - Ερευνητική εργασία