Ολική γκρελίνη πλάσματος σε ασθενείς με χρονία νεφρική ανεπάρκεια. Σύγκριση με υγιείς μάρτυρες και συσχέτιση με αιμοδυναμικές παραμέτρους
Δ. Δουλγεράκης, Ν. Τεντολούρης, Κ. Μακρυλάκης, Ι. Μωυσάκης, Α. Κόκκινος, Δ. Κυριάκη, Χ. Γεωργούλιας, Χ. Σταθάκης, Ν. Κατσιλάμπρος
ΣΚΟΠΟΣ Η γκρελίνη είναι ένα ορεξιογόνο πεπτίδιο, που απομονώθηκε από το στομάχι και ταυτοποιήθηκε ως το πρόσδεμα για τον υποδοχέα των διεγερτών έκκρισης της αυξητικής ορμόνης. Η συσχέτιση της νεφρικής λειτουργίας με τα επίπεδα γκρελίνης πλάσματος δεν είναι γνωστή. Επιπροσθέτως, πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι η γκρελίνη έχει σημαντικές αιμοδυναμικές επιδράσεις. Έτσι, σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να εξεταστούν ενδεχόμενες διαφορές στα επίπεδα γκρελίνης πλάσματος μεταξύ ασθενών με χρονία νεφρική ανεπάρκεια (ΧΝΑ) και υγιών μαρτύρων. Επίσης, μελετήθηκε η σχέση μεταξύ των επιπέδων γκρελίνης πλάσματος με παραμέτρους λειτουργικότητας της αριστερής κοιλίας. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Μελετήθηκαν τα επίπεδα της ολικής γκρελίνης νηστείας στο πλάσμα 122 ασθενών με ΧΝΑ (57 σε αιμοκάθαρση και 65 όχι σε αιμοκάθαρση) και συγκρίθηκαν με εκείνα 57 υγιών μαρτύρων. Η συστολική και η διαστολική λειτουργία της αριστερής κοιλίας, η μάζα της αριστερής κοιλίας και ο δείκτης απόδοσης του μυοκαρδίου μετρήθηκαν με ηχoκαρδιογραφία M-mode και Doppler. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Η μέση τιμή των επιπέδων ολικής γκρελίνης πλάσματος (95% όρια αξιοπιστίας) ήταν υψηλότερα σε ασθενείς με ΧΝΑ σε σύγκριση με τους μάρτυρες: 4620,4 (4305,2-4935,8) έναντι 1998,6 (1674,6-2322,6) pg/mL (μετά από εξομοίωση ως προς την ηλικία, Ρ<0,001). Τα επίπεδα γκρελίνης πλάσματος δεν ήταν διαφορετικά μεταξύ ασθενών που υποβάλλονταν ή όχι σε αιμοκάθαρση: 4742,6 (4305,8-5170,5) έναντι 4520,1 (4055,3-4948,3) (Ρ=0,85). Σε ένα μοντέλο πολλαπλής γραμμικής εξάρτησης, η παρουσία νεφρικής ανεπάρκειας εξηγούσε το 41% της μεταβλητότητας των τιμών της γκρελίνης, ενώ το φύλο και ο δείκτης μάζας σώματος εξηγούσαν ένα περαιτέρω 5%. Η αιτιολογία της νεφρικής ανεπάρκειας (διαβητική ή άλλης αιτιολογίας νεφροπάθεια) δεν είχε σημαντική συσχέτιση με τις τιμές της γκρελίνης του πλάσματος. Οι τιμές της γκρελίνης πλάσματος συσχετίζονταν με το λόγο πρώιμης διαστολικής μέγιστης ταχύτητας προς κολπική μέγιστη ταχύτητα (Ρ=0,003), αλλά όχι με τις παραμέτρους συστολικής λειτουργικότητας της αριστερής κοιλίας, της μάζας της αριστερής κοιλίας, του δείκτη μυοκαρδιακής απόδοσης ή με την αρτηριακή πίεση στους ασθενείς με ΧΝΑ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Οι συγκεντρώσεις ολικής γκρελίνης πλάσματος νηστείας ήταν υψηλότερες σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια, ανεξαρτήτως της ανάγκης τους για αιμοκάθαρση, σε σύγκριση με εκείνες των υγιών μαρτύρων. Η αιτιολογία της νεφρικής ανεπάρκειας (διαβητική ή άλλης αιτιολογίας νεφροπάθεια) επίσης δεν έχει επίδραση στα επίπεδα γκρελίνης. Επιπροσθέτως, τα επίπεδα γκρελίνης πλάσματος δεν σχετίζονται με αιμοδυναμικές παραμέτρους σε ασθενείς με ΧΝΑ.
Λέξεις-κλειδιά: Γκρελίνη πλάσματος, Δείκτης μυοκαρδιακής απόδοσης, Κλάσμα εξώθησης, Μάζα αριστερής κοιλίας, Χρονία νεφρική ανεπάρκεια
ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, 22(4), 348-357, 2005 - Ερευνητική εργασία