Μελέτη παραγόντων που επηρεάζουν την ακούσια νοσηλεία ασθενών σε μια ψυχιατρική κλινική
Β. Μποζίκας, Β. Τσιπροπούλου, Χ. Δεσερή, Μ. Κοσμίδου, Μ. Μπογιατζή, Σ. Πιτσάβας, Θ. Καράβατος
Σκοπός της εργασίας ήταν να συγκριθούν δημογραφικά στοιχεία και κλινικά χαρακτηριστικά μεταξύ ακουσίως και εκουσίως νοσηλευόμενων ψυχικά ασθενών στην Eλλάδα. Στην έρευνα, που ήταν προοπτική και είχε διάρκεια 18 μηνών, μελετήθηκαν συνολικά 204 διαδοχικές εισαγωγές, εκ των οποίων 112 ήταν ακούσιες. Για κάθε ασθενή καταγράφονταν τα δημογραφικά στοιχεία (φύλο, ηλικία, εκπαίδευση, οικογενειακή κατάσταση, επάγγελμα, τόπος κατοικίας), τα κλινικά χαρακτηριστικά (διάγνωση, διάρκεια νόσου, αριθμός προηγούμενων νοσηλειών, αριθμός προηγούμενων ακούσιων νοσηλειών, συννοσηρότητα με κατάχρηση/εξάρτηση από αλκοόλ ή άλλες ουσίες), καθώς και η διάρκεια νοσηλείας του παρόντος επεισοδίου. Στο σύνολο των ασθενών, αυτοί που νοσηλεύθηκαν ακουσίως είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα από τους άλλους νοσηλευομένους να είναι ανύπανδροι, να πάσχουν από σχιζοφρένεια και άλλες ψυχωτικές διαταραχές, καθώς και από διπολική διαταραχή, να είναι αυτοαπασχολούμενοι ή εργάτες (ειδικευμένοι ή ανειδίκευτοι) και να έχουν νοσηλευθεί και στο παρελθόν παρά τη θέλησή τους. O τύπος της παρούσας εισαγωγής συσχετιζόταν σημαντικά με τον αριθμό των προηγούμενων νοσηλειών και οριακά σημαντικά με τη διάγνωση και το επάγγελμα. Στην υποομάδα των ασθενών που νοσηλεύθηκαν για πρώτη φορά (48 ακούσια και 30 εκούσια), οι ακούσιοι είχαν στατιστικώς οριακά μεγαλύτερη πιθανότητα να πάσχουν από σχιζοφρένεια και άλλες ψυχωτικές διαταραχές, διπολική διαταραχή και οργανικές ψυχικές διαταραχέςζ χωρίς η διάγνωση να συσχετίζεται σημαντικά με τον τύπο της εισαγωγής. H διάρκεια της νοσηλείας, τόσο για το σύνολο των ασθενών όσο και για την υποομάδα των ασθενών που νοσηλεύθηκαν για πρώτη φορά στη ζωή τους, ήταν σημαντικά μεγαλύτερη σε αυτούς που είχαν εισαχθεί ακούσια από ό,τι στους άλλους νοσηλευομένους. Kυρίως ο αριθμός των προηγούμενων ακούσιων νοσηλειών και λιγότερο η διάγνωση φαίνεται να είναι δύο ουσιαστικοί παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα ακούσιας νοσηλείας. Άλλοι παράγοντες (π.χ. το επίπεδο της οικογενειακής ή κοινωνικής στήριξης, το κοινωνικοοικονομικό επίπεδο) θα πρέπει να εξετασθούν μελλοντικά, ώστε να περιγραφούν καλύτερα εκείνοι που συμβάλλουν περισσότερο στην ακούσια νοσηλεία ψυχιατρικών ασθενών.
Λέξεις-κλειδιά: Ακούσια νοσηλεία, ψυχιατρικοί ασθενείς, δημογραφικά στοιχεία, κλινικά χαρακτηριστικά.
ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ, 14(2), 110-120, 2003 - Ερευνητική εργασία