Η κλινική καρδιοπνευμονική δοκιμασία κόπωσης σε αγύμναστο γενικό ελληνικό πληθυσμό
Π. Πανάγου, Κ. Κωστίκας, Ε. Ζέρβας, Σ. Τσίπρα, Σ. Λουκίδης
Η εκλογή των κατάλληλων φυσιολογικών τιμών, ιδίως της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου (VO2max), αποτελεί σημαντικό θέμα στην διαφοροδιάγνωση των ευρημάτων της δοκιμασίας κοπώσεως. Οι υπάρχουσες σήμερα φυσιολογικές τιμές με εργομετρικό ποδήλατο των Jones και συν., Hansen και συν. και Fairbarn και συν., παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές μεταξύ τους, δεν αναφέρονται σε μη ασκούμενο (sedentary) γενικό πληθυσμό, ενώ για σημαντικές άλλες παραμέτρους δεν υπάρχουν φυσιολογικές τιμές, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η εξαγωγή συμπερασμάτων. Μελετήσαμε 68 ενήλικες άνδρες που ανέφεραν έλλειψη συστηματικής σωματικής άσκησης, ηλικίας 18 έως 48 ετών σε προοδευτικά αυξανόμενο έργο (20 Watts/mm) μέχρι το μέγιστο ανεκτό, χρησιμοποιώντας εργομετρικό ποδήλατο και σύστημα mixing chamber (EOS Sprint. Jaeger). Μετρήσαμε τη μέγιστη κατανάλωση οξυγόνου, την καρδιακή συχνότητα, το έργο, τον αναπνεόμενο όγκο, τον αερισμό, τον παλμό οξυγόνου, τον αναερόβιο ουδό και τις αναπνευστικές εφεδρείες. Το εύρος της ηλικίας των ατόμων που εξετάσθηκαν ήταν 18-48 χρόνια, το ύψος 166-194 cm και το βάρος 57-95 κιλά. Στη μελέτη συμπεριλήφθηκαν καπνιστές και άτομα με αναφερομένη δύσπνοια προσπάθειας ή βήχα, ενώ ο συνήθης σπιρομετρικός έλεγχος ήταν φυσιολογικός. Στους υπέρβαρους λήφθηκε το διορθωμένο βάρος σύμφωνα με τη μέθοδο του Bruce. Βρέθηκε ότι το προβλεπόμενο VO2, σύμφωνα με τις εξισώσεις των Fairbarn et al., Jones et al και Hansen et al., ήταν συστηματικά υψηλότερο κατά 45%, 25% και 6% αντίστοιχα. To VO2peak στο συγκεκριμένο Ελληνικό πληθυσμό κυμάνθηκε ανάλογα με την ηλικία και το ύψος σύμφωνα με την εξίσωση: VO2 = 2.43 - 0.019 x ηλικία + 0.004 x ύψος, (r=0.34, p=0.03, SEE= 0.51). Η μέγιστη καρδιακή συχνότητα έδειξε εξάρτηση μόνο από την ηλικία και σύμφωνα με τη σχέση: HRmax = 183.18 . 0.30 x ηλικία, (r=0.33, p=0.01, SEE=7.98). Οι φυσιολογικές αναπνευστικές εφεδρείες για επίπεδο >11 L/min είχαν ειδικότητα 99%, ενώ ο λόγος VT/FVC για επίπεδο >30% παρουσίασε ειδικότητα 96%. Ο αναερόβιος ουδός εμφανίσθηκε στο 80% του VO2peak με κατώτερο όριο το 56% (SD 9%). Οι προβλεπόμενες τιμές των Hansen et al. είναι πλησιέστερες προς το μη ασκούμενο γενικό Ελληνικό πληθυσμό χωρίς να είναι και οι ιδανικές. Τα ευρήματα της μελέτης προτείνονται ως χρήσιμοι δείκτες για την αξιολόγηση της κλινικής καρδιοπνευμονικής δοκιμασίας κόπωσης στον Ελληνικό πληθυσμό.
Λέξεις-κλειδιά: Καρδιοπνευμονική δοκιμασία άσκησης, Εργοσπιρομετρία, Προβλεπόμενες τιμές, Φυσιολογικός πληθυσμός, Ελληνικός πληθυσμός.
ΠΝΕΥΜΩΝ, 17(1), 55-63, 2004 - Κλινική μελέτη