Η βία προς το νοσηλευτικό προσωπικό των ψυχιατρείων
Β. Ραφτόπουλος, Ε. Σώλου
Σκοπός: Η βία αποτελεί μια ρητή πραγματικότητα στον τομέα της φροντίδας υγείας, δεδομένου ότι η πλειοψηφία των εργαζομένων σε αυτόν έχουν πέσει θύματα βίας τουλάχιστον μία φορά κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας. Ιδιαίτερα οι νοσηλευτές που δραστηριοποιούνται στον χώρο της ψυχικής υγείας κινδυνεύουν 4 φορές περισσότερο να πέσουν θύματα βίας σε σχέση με τους υπόλοιπους εργαζομένους. O σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η αξιολόγηση του επιπολασμού των περιστατικών βίας μεταξύ του νοσηλευτικού προσωπικού ψυχικής υγείας. Υλικό-Μέθοδος: Στην έρευνα συμμετείχαν 175 νοσηλευτές και βοηθοί οι οποίοι επιλέχθηκαν με τυχαίο τρόπο (37,7% άνδρες, 62,3% γυναίκες). Η μέση ηλικία του δείγματος του νοσηλευτικού προσωπικού είναι 42,46±9,67 χρόνια. Το νοσηλευτικό προσωπικό που δέχτηκε να συμμετάσχει κλήθηκε να απαντήσει σε ένα ανώνυμο αυτοσυμπληρούμενο ερωτηματολόγιο που αποτελούνταν από δύο μέρη: στο πρώτο μέρος καταγράφηκαν τα δημογραφικά και άλλα χαρακτηριστικά του δείγματος, ενώ το δεύτερο μέρος περιλαμβάνει ερωτήσεις σχετικά με τα ιδιαίτερα περιγραφικά χαρακτηριστικά των περιστατικών βίας. Αποτελέσματα: Η συντριπτική πλειοψηφία (94,8%) του νοσηλευτικού προσωπικού έχει πέσει θύμα βίαιου επεισοδίου. Η λεκτική βία είναι συχνή μορφή βίας, με ένα ποσοστό 93,1% του νοσηλευτικού προσωπικού να την έχει βιώσει και ένα ποσοστό 94,2% να έχει υποστεί σωματική βία. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η επίθεση των ασθενών γίνεται με τα χέρια, ενώ σε λίγες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται και όπλα. Το νοσηλευτικό προσωπικό με τα περισσότερα χρόνια επαγγελματικής εμπειρίας βρίσκεται σε μεγαλύτερο κίνδυνο για την εμπλοκή σε κάποιο περιστατικό βίας. Ως αποτέλεσμα αυτών των πορισμάτων διαφαίνεται έκδηλη η ανάγκη ανάπτυξης εκπαιδευτικών προγραμμάτων που να επικεντρώνονται στις τεχνικές διαχείρισης αντίστοιχων καταστάσεων κρίσης. Συμπεράσματα: H βία προς το νοσηλευτικό προσωπικό που εργάζεται σε ψυχιατρικές δομές αποτελεί μια υπαρκτή πραγματικότητα. Διαφαίνεται έκδηλη η ανάγκη ανάπτυξης και εφαρμογής προγραμμάτων διαχείρισης καταστάσεων κρίσης για το νοσηλευτικό προσωπικό, καθώς τα περιστατικά βίας επηρεάζουν την ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας.
Λέξεις-κλειδιά: Βία, λεκτική βία, νοσηλευτικό προσωπικό ψυχικής υγείας, εργασιακοί κίνδυνοι
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ, 42(1), 219-227, 2003 - Ερευνητική εργασία